Teknisyenler tarafından sıkça kullanılan CMD (Command Prompt) komutları, sistem yönetimi, sorun giderme, ağ ayarları ve dosya yönetimi gibi alanlarda oldukça faydalıdır. Aşağıda, teknisyenlerin en çok kullandığı bazı CMD komutları ve açıklamaları yer almaktadır:

KomutAçıklamaÖrnek Kullanım
ipconfigAğ bağlantıları hakkında ayrıntılı bilgi verir.ipconfig /all
pingBelirli bir IP adresine veya alan adına bağlantıyı test eder.ping 192.168.1.1
tracertBir IP adresine veya alan adına ulaşmak için yolun izini sürer.tracert www.example.com
netstatAktif ağ bağlantılarını ve portları gösterir.netstat -a
nslookupDNS sunucusunu sorgulamak için kullanılır.nslookup www.google.com
routeAğ yönlendirme tablosunu görüntüler ve ayarlar.route print
arpAdres çözümleme protokolü (ARP) tablosunu görüntüler.arp -a
net useAğa bağlı birimlerin kullanımını yönetir.net use Z: \\Server\Share
net sharePaylaşılan klasörleri gösterir veya ayarlar.net share
tasklistMevcut çalışan işlemlerin listesini gösterir.tasklist /svc
taskkillBelirtilen işlemi sonlandırır.taskkill /im notepad.exe /f
sfc /scannowSistem dosyalarını tarar ve bozuk olanları onarır.sfc /scannow
chkdskDisk hatalarını kontrol eder ve onarır.chkdsk C: /f
diskpartDisk yönetimi için kullanılır; bölümleri ve sürücüleri yönetir.diskpart
getmacAğ adaptörlerinin MAC adreslerini gösterir.getmac
wmicWindows Yönetim Araçları ile sistem bilgisi alır ve yönetir.wmic cpu get name
powercfgGüç ayarlarını yönetmek için kullanılır.powercfg /energy
shutdownSistemi kapatır, yeniden başlatır veya oturumu kapatır.shutdown /r /t 0
setOrtam değişkenlerini görüntüler veya ayarlar.set
clsKomut istemcisini temizler.cls

Açıklamalar

  1. ipconfig: Ağ aygıtları için IP adresi, alt ağ maskesi ve varsayılan ağ geçidi gibi bilgileri görüntüler. /all parametresi ile daha detaylı bilgi alabilirsiniz.
  2. ping: Belirtilen bir IP adresine veya alan adına bağlantıyı test eder. Gecikme sürelerini ölçer.
  3. tracert: Bir IP adresine giden yol üzerindeki yönlendiricileri ve gecikme sürelerini gösterir.
  4. netstat: Aktif ağ bağlantılarını, dinleyen portları ve istatistikleri gösterir. Ağ sorunlarını tespit etmede yardımcıdır.
  5. nslookup: DNS sorgulamaları yapmak için kullanılır; bir alan adının IP adresini bulmak için yararlıdır.
  6. route: Ağ yönlendirme tablolarını görüntüler ve değişiklik yapar. Ağ bağlantı sorunlarını analiz etmek için kullanışlıdır.
  7. arp: Yerel ağdaki IP adreslerinin MAC adreslerine karşılıklarını gösterir.
  8. net use: Ağa bağlı birimleri kullanmak için kullanılır. Paylaşılan dizinlere kolayca erişim sağlar.
  9. tasklist: Mevcut çalışan işlemleri listeler. Belirli süreçlerin izlenmesi için kullanılır.
  10. taskkill: Belirtilen işlemi kapatır. Hızla sonlandırma işlemleri için gereklidir.
  11. sfc /scannow: Sistem dosyalarını kontrol eder; bozuk dosyaları onarır.
  12. chkdsk: Disk üzerindeki hataları kontrol eder ve onarır; disk sağlığını izlemek için önemlidir.
  13. diskpart: Disk bölümlerini ve sürücülerini yönetmek için kullanılan bir araçtır.
  14. getmac: Ağ adaptörlerinin MAC adreslerini görüntüler; ağ yapılandırmalarında yardımcı olur.
  15. wmic: Windows Yönetim Araçları ile çeşitli sistem bilgileri alır. Örneğin, işlemci adını almak için kullanılabilir.
  16. powercfg: Güç yönetimi ayarlarını kontrol etmek ve optimize etmek için kullanılır.
  17. shutdown: Bilgisayarı kapatmak veya yeniden başlatmak için kullanılır; otomatikleştirilmiş kapatma işlemleri için kullanılabilir.
  18. set: Ortam değişkenlerini görüntülemek veya değiştirmek için kullanılır; sistem ayarları hakkında bilgi verir.
  19. cls: Komut istemcisinde önceki çıktıları temizler; ekranı sıfırlamak için kullanılır.

Gelişmiş CMD Komutları 2:

KomutAçıklamaÖrnek Kullanım
robocopyGelişmiş dosya kopyalama aracıdır; hata toleransı ve tekrar deneme özellikleri vardır.robocopy C:\Kaynak D:\Hedef /E
net configAğ hizmetlerinin yapılandırma bilgilerini gösterir.net config workstation
net localgroupYerel grup bilgilerini gösterir veya ayarlar.net localgroup Administrators
net userKullanıcı hesapları ile ilgili bilgileri gösterir veya ayarlar.net user /add YeniKullanici Parola
schtasksGörev zamanlayıcısındaki görevleri yönetir.schtasks /query
systeminfoSistemin donanım ve yazılım bilgilerini görüntüler.systeminfo
fcİki dosya arasındaki farklılıkları karşılaştırır.fc dosya1.txt dosya2.txt
xcopyDosyaları ve dizinleri kopyalamak için kullanılır; daha fazla seçenek sunar.xcopy C:\Kaynak D:\Hedef /E /I
setxSistem veya kullanıcı ortam değişkenlerini ayarlar.setx ORTAM_DEGISKENI Değer
pathpingPing ve tracert’in birleşimidir; gecikme ve kayıpları analiz eder.pathping www.google.com
whoamiGeçerli kullanıcı kimliğini gösterir.whoami
attribDosya veya dizin niteliklerini görüntüler veya değiştirir.attrib +r C:\Dosya.txt
diskpartDiskleri ve bölümleri yönetmek için kullanılan komut satırı aracıdır.diskpart
get-wmiobjectWMI (Windows Management Instrumentation) üzerinden sistem bilgileri alır.get-wmiobject win32_operatingsystem
netstat -bAktif bağlantılar ve hangi uygulamaların kullandığını gösterir.netstat -b
powercfg -sleepstudyUyumaya dair detaylı rapor alır.powercfg -sleepstudy
chocoChocolatey paket yöneticisi ile yazılım yükleme işlemleri yapar.choco install 7zip

Açıklamalar

  1. robocopy: Gelişmiş dosya kopyalama işlemleri için kullanılır. Hatalı kopyalama durumlarında tekrar deneme yapabilir ve çok sayıda parametre ile kopyalama işlemi özelleştirilebilir.
  2. net config: Ağ hizmetlerinin ayarlarını ve mevcut yapılandırmasını görüntülemek için kullanılır.
  3. net localgroup: Yerel grup bilgilerini görüntüler veya yeni gruplar ekleyip mevcut grupları değiştirmeye yarar.
  4. net user: Kullanıcı hesaplarını yönetmek için kullanılır. Yeni kullanıcılar ekleyebilir, mevcut kullanıcıların bilgilerini görüntüleyebilir veya değiştirebilir.
  5. schtasks: Windows Görev Zamanlayıcısı’ndaki görevleri listelemek, oluşturmak veya silmek için kullanılır. Otomatikleştirilmiş görevlerin yönetiminde faydalıdır.
  6. systeminfo: Bilgisayarın donanım, işletim sistemi ve ağ bilgileri hakkında kapsamlı bir rapor alır.
  7. fc: Dosyalar arasında karşılaştırma yaparak farklılıkları belirler. Yazılım geliştirme veya dosya senkronizasyonu için faydalıdır.
  8. xcopy: Dosya ve dizinleri kopyalamak için kullanılan, copy komutuna göre daha fazla özellik sunan bir komuttur.
  9. setx: Ortam değişkenlerini ayarlamak için kullanılır. Bu, sistemin çalışma ortamını yapılandırmak için önemli olabilir.
  10. pathping: Ağ bağlantı kalitesini ve kayıpları analiz etmek için kullanılır. Ping ve tracert’in bir kombinasyonudur.
  11. whoami: Geçerli kullanıcının adını ve hesap bilgilerini gösterir; sistem yönetimi için önemlidir.
  12. attrib: Dosya veya dizin niteliklerini (okunabilir, gizli, sistem dosyası, vb.) değiştirmek için kullanılır.
  13. diskpart: Disk yönetimi ile ilgili komutları yürütmek için kullanılan bir araçtır. Disk bölümleri oluşturabilir, silebilir veya biçimlendirebilir.
  14. get-wmiobject: Windows yönetim nesneleri ile etkileşimde bulunmak için kullanılır. Sistem durumu ve yapılandırması hakkında bilgi alır.
  15. netstat -b: Ağ bağlantılarını ve hangi uygulamaların bu bağlantıları kullandığını gösterir. Ağ sorunları tespitinde faydalıdır.
  16. powercfg -sleepstudy: Uyumaya dair detaylı bir rapor alır; uyku modunun performansını incelemek için kullanılır.
  17. choco: Chocolatey ile yazılımları yönetmek ve yüklemek için kullanılır. Otomatikleştirilmiş yazılım yükleme işlemleri için kullanışlıdır.

Ek CMD Komutları ve Kullanım Senaryoları 3:

KomutAçıklamaÖrnek Kullanım
pingBelirtilen bir IP adresine veya alan adına ping atar, ağ bağlantısını test eder.ping www.google.com
tracertBelirtilen bir IP adresine veya alan adına giden yolun izini sürer.tracert www.example.com
ipconfigAğ bağlantılarının yapılandırma bilgilerini görüntüler.ipconfig /all
netshAğ yapılandırmalarını ve ayarlarını yönetmek için kullanılır.netsh interface show interface
tasklistAktif çalışan süreçlerin listesini gösterir.tasklist
taskkillBelirtilen bir işlemi sonlandırmak için kullanılır.taskkill /im notepad.exe
chkdskDisk üzerinde hata kontrolü yapar ve onarımlar gerçekleştirir.chkdsk C: /f /r
sfcSistem dosyalarını tarar ve bozuk dosyaları onarır.sfc /scannow
formatDisk veya bölümü biçimlendirir.format D:
shutdownBilgisayarı kapatmak veya yeniden başlatmak için kullanılır.shutdown /r /t 0
echoEkrana metin yazdırır; betik dosyalarında sıkça kullanılır.echo Merhaba, dünya!
setOrtam değişkenlerini görüntülemek veya ayarlamak için kullanılır.set
net useAğ kaynaklarına erişim sağlar; paylaşılan sürücüleri bağlamak için kullanılır.net use Z: \\sunucu\paylasim
diskpartDisk ve bölümlerin yönetiminde kullanılır.diskpart ardından list disk
routeAğ yönlendirme tablolarını görüntülemek veya ayarlamak için kullanılır.route print

Açıklamalar ve Kullanım Senaryoları

ping:

  • Kullanım: Ağa bağlı olup olmadığınızı test etmek için kullanılabilir.
  • Senaryo: Bir sunucuya bağlanamıyorsanız, ping komutu ile sunucuya ulaşımınızın olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.

tracert:

  • Kullanım: Ağdaki gecikmeleri tespit etmek için kullanılır.
  • Senaryo: Bağlantı sorunları yaşıyorsanız, tracert komutunu kullanarak verilerin hangi noktada takıldığını bulabilirsiniz.

ipconfig:

  • Kullanım: IP adresi, alt ağ maskesi ve varsayılan ağ geçidi gibi bilgileri gösterir.
  • Senaryo: Statik bir IP adresi ayarlamanız gerektiğinde, mevcut yapılandırmayı görmek için kullanılabilir.

netsh:

  • Kullanım: Ağ ayarlarını yapılandırmak için kullanılır.
  • Senaryo: Ağ yapılandırmalarında değişiklik yapmak veya IP ayarlarını güncellemek için kullanılabilir.

tasklist:

  • Kullanım: Hangi işlemlerin çalıştığını görüntülemek için kullanılır.
  • Senaryo: Bir uygulama yanıt vermiyorsa, bu komutla hangi süreçlerin aktif olduğunu kontrol edebilirsiniz.

taskkill:

  • Kullanım: Yanıt vermeyen bir uygulamayı kapatmak için kullanılır.
  • Senaryo: taskkill komutu ile belirli bir işlemi sonlandırarak sistem kaynaklarını serbest bırakabilirsiniz.

chkdsk:

  • Kullanım: Disk hatalarını kontrol eder ve onarmaya çalışır.
  • Senaryo: Bir disk üzerinde sorun yaşıyorsanız, chkdsk komutu ile hataları bulup onarabilirsiniz.

sfc:

  • Kullanım: Sistem dosyalarını tarar ve onarımlar yapar.
  • Senaryo: İşletim sistemi ile ilgili sorunlar yaşıyorsanız, sfc /scannow komutunu kullanarak bozuk dosyaları düzeltebilirsiniz.

format:

  • Kullanım: Diskleri veya bölümleri biçimlendirir.
  • Senaryo: Yeni bir sürücü oluşturduysanız veya mevcut bir sürücüyü temizlemek istiyorsanız kullanılabilir.
  1. shutdown:
    • Kullanım: Bilgisayarı kapatmak veya yeniden başlatmak için kullanılır.
    • Senaryo: Birden fazla bilgisayarı kapatmanız gerekiyorsa, bu komut ile topluca işlem yapabilirsiniz.
  2. echo:
    • Kullanım: Betik dosyalarında ve komut dosyalarında metin yazdırmak için kullanılır.
    • Senaryo: Komut dosyanızda kullanıcıyı bilgilendirmek için kullanılabilir.
  3. set:
    • Kullanım: Ortam değişkenlerini görüntülemek veya ayarlamak için kullanılır.
    • Senaryo: Belirli bir değişkenin değerini kontrol etmek istediğinizde kullanılabilir.
  4. net use:
    • Kullanım: Ağdaki paylaşımlara erişim sağlar.
    • Senaryo: Bir ağ paylaşılan sürücüyü bağlamak için kullanılabilir.
  5. diskpart:
    • Kullanım: Disk yönetimi için kullanılan bir araçtır.
    • Senaryo: Diskleri yönetmek veya yeni bölümler oluşturmak için kullanılabilir.
  6. route:
    • Kullanım: Ağ yönlendirme tablolarını görüntülemek veya düzenlemek için kullanılır.
    • Senaryo: Ağ yönlendirme sorunlarını çözmek için yönlendirme tablolarını kontrol etmek için kullanılabilir.

Ek CMD Komutları ve Kullanım Senaryoları 4:

KomutAçıklamaÖrnek Kullanım
getmacBilgisayarın MAC adreslerini gösterir.getmac
nslookupDNS sorguları yapar; alan adlarının IP adreslerini bulur.nslookup www.example.com
whoisAlan adı hakkında bilgileri gösterir (Windows’ta yerleşik değil, ayrı bir araçtır).whois example.com
arpAğdaki IP adresleri ile MAC adresleri arasındaki eşleştirmeleri gösterir.arp -a
netstatAğ bağlantıları ve açık portlar hakkında bilgi verir.netstat -an
robocopyDosya ve dizinleri kopyalamak için gelişmiş bir komut.robocopy C:\kaynak D:\hedef /E
shutdownBilgisayarı kapatma veya yeniden başlatma işlemi yapar.shutdown /s /t 60
systeminfoBilgisayar hakkında detaylı sistem bilgileri gösterir.systeminfo
wmicWindows Management Instrumentation ile bilgi alımını sağlar.wmic cpu get caption
echoEkrana metin yazdırır; genellikle betik dosyalarında kullanılır.echo Merhaba, dünya!
pathpingHedef IP adresine giden yolun kayıplarını gösterir.pathping www.google.com
cipherDosya ve klasörlerin şifrelenmesi ve şifre çözme işlemlerini yapar.cipher /e C:\dosyalar
defragDisk birleştirme işlemi yapar.defrag C:
setxOrtam değişkenlerini kalıcı olarak ayarlar.setx MYVAR "Değer"

Açıklamalar ve Kullanım Senaryoları

getmac:

  • Kullanım: Ağ arayüzlerinin MAC adreslerini görüntülemek için kullanılır.
  • Senaryo: Bir cihazın ağda tanımlanmasını sağlamak için MAC adresini almak istediğinizde kullanılabilir.

nslookup:

  • Kullanım: Alan adlarının IP adreslerini ve DNS kayıtlarını sorgulamak için kullanılır.
  • Senaryo: DNS ile ilgili bir sorun yaşıyorsanız, nslookup komutunu kullanarak alan adı çözümlemesini kontrol edebilirsiniz.

whois:

  • Kullanım: Alan adı kaydı hakkında bilgi almak için kullanılır.
  • Senaryo: Bir alan adının kime ait olduğunu ve kayıt bilgilerini bulmak istediğinizde kullanılabilir.

arp:

  • Kullanım: IP adreslerinin MAC adresleriyle eşleştirilmiş listesini gösterir.
  • Senaryo: Ağda belirli bir IP adresine karşılık gelen MAC adresini bulmak için kullanabilirsiniz.

netstat:

  • Kullanım: Ağ bağlantıları, açık portlar ve yönlendirme tabloları hakkında bilgi verir.
  • Senaryo: Hangi portların açık olduğunu ve hangi uygulamaların bu portları kullandığını görmek için kullanılabilir.

robocopy:

  • Kullanım: Dosyaları ve dizinleri yüksek düzeyde kopyalamak için kullanılır; çok sayıda seçenek ve parametre sunar.
  • Senaryo: Büyük veri setlerini yedeklemek veya taşımak için bu komut idealdir.

systeminfo:

  • Kullanım: Bilgisayarın donanım ve yazılım bileşenleri hakkında ayrıntılı bilgi verir.
  • Senaryo: Bilgisayarın işletim sistemi sürümü, RAM miktarı gibi bilgileri hızlıca almak için kullanılabilir.

wmic:

  • Kullanım: Windows sistem bileşenleri hakkında bilgi almanızı sağlar.
  • Senaryo: Belirli bir donanım bileşeni hakkında detaylı bilgi almak için kullanılabilir.

echo:

  • Kullanım: Belirli bir metni komut isteminde göstermek için kullanılır.
  • Senaryo: Betik dosyalarında kullanıcıya bilgi vermek için kullanılabilir.
  1. pathping:
    • Kullanım: Hem gecikme hem de paket kaybı bilgisi sağlar.
    • Senaryo: Ağ bağlantılarında sorun yaşandığında, kayıp oranını görmek için kullanılabilir.
  2. cipher:
    • Kullanım: Dosyaların şifrelenmesi veya şifre çözme işlemlerini yönetir.
    • Senaryo: Belirli bir dizindeki dosyaların güvenliğini artırmak için şifreleme işlemi yapılabilir.
  3. defrag:
    • Kullanım: Disk birleştirme işlemi yaparak disk performansını artırır.
    • Senaryo: Disk performansını artırmak için düzenli aralıklarla birleştirme yapılabilir.
  4. setx:
    • Kullanım: Ortam değişkenlerini kalıcı olarak ayarlamak için kullanılır.
    • Senaryo: Belirli bir uygulama için gerekli olan ortam değişkenlerini ayarlamak için kullanılabilir.