“İnsanları aptal yerine koyarken onların her şeyin farkında olup, içlerinden size gülüyor olma ihtimallerini bir düşünün.”
İhale Belgelerinde Açıklama Talebi ve Süreci
Yasal Dayanak;
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu Madde 29
İhale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması: “Madde 29- …Ayrıca, istekliler tekliflerini hazırlarken ihale dokümanında açıklanmasına ihtiyaç duyulan hususlarla ilgili olarak son teklif verme gününden yirmi gün öncesine kadar yazılı olarak açıklama talep edebilir. Bu talebin idarece uygun görülmesi halinde yapılacak açıklama, bu tarihe kadar ihale dokümanı alan bütün isteklilere son teklif verme gününden on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ve açıklama talebinde bulunan istekli belirtilmeksizin yazılı olarak gönderilir.” ve
“İhaleye davet Madde 50-…İstekliler tekliflerini hazırlarken ihale dokümanında açıklanmasına ihtiyaç duyulan hususlarla ilgili olarak son teklif verme gününden yirmi gün öncesine kadar yazılı olarak açıklama talep edebilir. İdarece açıklama yapılması halinde yapılan açıklama, kısa listede yer alan bütün isteklilere son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde yazılı olarak gönderilir…”
İhale belgelerinde açıklama talebi isteklilerin ihalenin şartları ile ilgili belirsizlik veya eksiklik gördüklerinde ihaleyi düzenleyen kamu kurumundan açıklama isteme hakkıdır. Bu hak 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 29 ile 50’nci maddesi ve Kamu İhale Kurumu (KİK) Yönetmelikleri ile düzenlenmiştir.
İhale belgelerinde açıklama talebi tedarikçilerin ihale konusuyla ilgili belgeleri ve şartnameleri daha iyi anlamalarını sağlamak amacıyla yapılır. Bu talepler ihale ilanı yayımlandıktan sonra belirli bir süre boyunca kabul edilir. İhaleye katılmak isteyen tedarikçiler ihale belgelerini inceledikleri sırada karşılaştıkları belirsizlikleri gidermek veya ek bilgi almak için açıklama talebinde bulunabilirler.
İdareden ihale konusu dokümanlarla ilgili açıklama talep etmek isteyen taraflar son teklif verme gününden en az yirmi gün öncesine kadar başvuruda bulunmalıdırlar. Bu süre içinde yapılan açıklama talepleri değerlendirmeye alınacak ve ilgili taraflara gerekli açıklamalar yapılacaktır. Ancak bu tarihten sonra yapılacak açıklama talepleri dikkate alınmayacaktır.
Talep edilen açıklamalar ihale dokümanlarını satın alan tüm potansiyel teklif verenlere ve son başvuru gününden en az on gün önce gönderilir. Bu şekilde ihaleye katılmak isteyen herkes gerekli bilgilere erişme ve tekliflerini hazırlama konusunda eşit fırsatlara sahip olur. Ayrıca açıklama talep edenin kimliği ve bilgileri gizli tutulur böylece sürecin tarafsızlığı korunur.
Bazı akademisyenler açıklama talebinin istismar edilme riskinin bulunduğunu ve bu durumun ihalenin gecikmesine neden olabileceğini savunmaktadır. Bu nedenle açıklama talebinin sadece ihalenin konusuyla ve şartlarıyla ilgili olması gerektiği ve talepte bulunmadan önce belgelerin dikkatlice incelenmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Açıklama talebinde bulunan istekli ihaleye katılma şartlarını taşımalı, açıklama talebi, ihalenin şartları ile ilgili belirsizlik veya eksiklik üzerine kurulu olmalı, açıklama talebi, yazılı olarak ve ihale tarihinden önce yapılmalıdır. Açıklama talebine verilen cevap isteklileri tatmin edici ise ihalenin şartları netleşmiş olur ve ihale süreci devam eder. Açıklama talebine verilen cevaptan tatmin olmayan istekliler KİK’e itirazda bulunabilirler. KİK’in itirazı kabul etmesi halinde ihale şartları düzeltilebilir veya ihale iptal edilebilir.