???? Kamu veya büyük kurum ihalelerinde sıkça karşımıza çıkar:

“Teklif edilen marka Gartner Magic Quadrant raporunda Leaders bölümünde yer almalıdır.”

Peki nedir bu Gartner? Neden bu kadar önemlidir? Ve “Leaders quadrant” ne anlama gelir?


???? Gartner Nedir?

Gartner Inc., 1979 yılında ABD’de kurulmuş, dünya çapında tanınan bir teknoloji araştırma ve danışmanlık şirketidir.
Bugün 100’den fazla ülkede faaliyet gösterir ve 15.000’in üzerinde çalışanıyla, bilişim sektörüne yön veren analizler üretir.

Ana hizmet alanları:

  • Teknoloji pazar analizleri
  • Ürün karşılaştırmaları
  • Sektörel tahminler
  • CIO ve BT yöneticilerine stratejik danışmanlık
  • Magic Quadrant ve Hype Cycle gibi referans raporlar

???? Gartner Neden Önemlidir?

✅ Tarafsız ve Global Referans

  • Gartner, tedarikçileri hem teknik başarı hem de stratejik vizyon açısından değerlendirir.
  • Raporları dünya genelindeki CIO’lar, BT müdürleri, kamu yöneticileri ve satın alma birimleri tarafından güvenilir kaynak olarak kullanılır.

✅ Kurumsal Satın Alma Kararlarında Etkili

  • Bir firmanın Gartner raporlarında “Leaders” veya “Challengers” kategorisinde yer alması, kurumsal alımda ciddi bir avantaj sağlar.
  • Kamu ihalelerinde şartnameye “Gartner Leaders bölümünde yer alma” şartı konulabilir.

???? Gartner Magic Quadrant Nedir?

Gartner’ın en bilinen analiz modeli “Magic Quadrant” (Büyülü Dörtgen)’dir.
Bu modelde firmalar 2 temel kritere göre değerlendirilir:

  1. Vizyon Bütünlüğü (Completeness of Vision)
  2. Uygulama Yetkinliği (Ability to Execute)

Buna göre firmalar 4 gruba ayrılır:

BölümAnlamı
LeadersVizyonu net, uygulama kabiliyeti yüksek lider firmalar
ChallengersUygulama güçlü ama vizyon sınırlı firmalar
VisionariesVizyon güçlü ama pazar payı veya uygulama sınırlı
Niche PlayersBelirli bir nişe odaklanan veya küçük ölçekli tedarikçiler

Örnek Magic Quadrant:
“Kurumsal Depolama Çözümleri”, “Bulut Altyapı Servisleri”, “Uç Nokta Koruma Platformları” gibi farklı teknoloji başlıkları için her yıl yayınlanır.


???? Gartner Hype Cycle Nedir?

Gartner’ın bir diğer önemli aracı Hype Cycle (Beklenti Döngüsü)’dır.

Bu grafik, yeni teknolojilerin zaman içinde nasıl evrildiğini gösterir:

  1. Yenilik tetiklenmesi
  2. Şişirilmiş beklenti zirvesi
  3. Hayal kırıklığı çukuru
  4. Aydınlanma eğrisi
  5. Olgunluk platosu

Bu sayede bir teknolojinin ne kadar olgun olduğunu görmek mümkündür (örneğin: Yapay zekâ, blockchain, kuantum bilgisayarlar vs.).


???? Satın Alma Sürecinde Gartner Ne Sağlar?

  • Risk azaltır: Kurumsal ürün seçimi teknik detaylar kadar vizyon ve sürdürülebilirlik gerektirir. Gartner bunları ölçer.
  • Standartlaştırma sağlar: Özellikle kamu kurumlarında şartnameye konularak kalite filtresi oluşturur.
  • Piyasa analizi sunar: Sadece teknik değil; tedarikçi stratejisi, ürün gelişim planı ve pazar liderliği gibi açılardan değerlendirme yapar.
  • Yatırım planlaması destekler: CIO’lar ve BT yöneticileri, uzun vadeli yatırımlar için Gartner raporlarını kullanır.

???? Gartner, Sadece Rapor Değil, Bir Satın Alma Kılavuzudur

Gartner, dünya çapında teknoloji seçiminde referans alınan en güvenilir kaynaklardan biridir.
“Gartner Leaders” şartı, aslında satın alınacak ürünün sadece şu anki kalitesini değil, aynı zamanda gelecekteki sürdürülebilirliğini, teknik vizyonunu ve kurumsal desteğini garanti altına alma amacını taşır.

Kamu ve büyük kurumsal alımlarda bu tür kriterler, sadece markaya değil, karar alma sürecine güven kazandırır.


Bilgisayar donanımına yönelik örnek bir Gartner Magic Quadrant temsili tablo hazırladım. Gerçek Gartner raporlarının tüm içeriği telifli olduğu için burada örnekleme ve kavramsal temsil sunuyorum. Bu tablo, özellikle kurumsal bilgisayar donanımı (masaüstü, dizüstü, iş istasyonları, sunucular) alanında değerlendirilen markaların konumunu simüle eder.


???? Kurumsal Bilgisayar Donanımı İçin Gartner Benzeri Marka Pozisyon Tablosu (Örnekleme)

Aşağıdaki tablo, Gartner’ın Magic Quadrant (Büyülü Dörtgen) yaklaşımına benzer biçimde, bilgisayar donanımı sektöründe faaliyet gösteren başlıca markaları “uygulama yetkinliği” ve “vizyon bütünlüğü” kriterlerine göre kategorilere ayıran kavramsal bir temsildir.

???? Örnek Marka Pozisyon Tablosu (Bilgisayar Donanımı)

Vizyon Bütünlüğü Yüksek
LEADERSVISIONARIES
**UygulamaLenovo???? Framework (modüler)
Yetkinliği**HP⬆️ Purism (gizlilik)
YüksekDell Technologies
CHALLENGERSNICHE PLAYERS
???? ASUS (kurumsal seriler)???? Tuxedo (Linux odaklı)
???? Acer (Vero serisi)???? Tongfang (ODM)
**Uygulama????️ Minisforum, GMK
Yetkinliği**
Düşük

???? Açıklamalar:

Leaders (Liderler)

  • Lenovo, HP ve Dell, kurumsal donanım segmentinde hem yüksek üretim kapasitesi, hem de global destek altyapısıyla lider konumda yer alır.
  • Bu firmalar, Gartner Magic Quadrant’ta yıllardır “Leaders” bölümünde yer alır (örneğin kurumsal dizüstü, masaüstü veya sunucu kategorilerinde).

???? Visionaries (Vizyon Sahipleri)

  • Yeni nesil, çevre odaklı veya açık kaynak temelli markalar burada yer alabilir.
  • Framework, modüler ve onarılabilir laptop mimarisiyle sürdürülebilirlik konusunda vizyon sunar.
  • Purism, güvenlik ve açık kaynak odağıyla farklı bir müşteri segmentine hitap eder.

???? Challengers (Zorluyor ama vizyon sınırlı)

  • ASUS ve Acer gibi markalar güçlü üreticilerdir, ancak kurumsal segmentte Dell veya Lenovo kadar güçlü bir “vizyon ve roadmap” algısına sahip değildir.

???? Niche Players (Niş Oyuncular)

  • Belirli bir alana (örneğin: Linux, mini-PC, modülerlik, özel ODM sistemler) odaklanmış, küçük ama özel çözümler sunan markalardır.
  • Bu markalar esnek ama genelde küresel satış/servis ağı zayıftır.

???? Bu Tablo Nerede Kullanılır?

  • İhale şartnamelerinde “Gartner Leaders bölümünde yer alan markalar tercih edilmelidir” gibi bir şartın gerekçelendirilmesinde.
  • Marka karşılaştırma analizlerinde
  • Kurumsal alım öncesi karar tablolarında
  • Kamu kurumlarına yönelik donanım tavsiye listeleri hazırlarken

????Kurumsal bilgisayar donanımı seçiminde sadece teknik özellikler değil; markanın küresel vizyonu, tedarik zinciri güvencesi, servis ağı ve pazar liderliği de kritik rol oynar.

Bu nedenle kamu ve büyük özel sektör ihalelerinde Gartner Magic Quadrant’ta “Leader” olarak gösterilen markaların tercih edilmesi, yatırımın sürdürülebilirliği açısından güvenli bir tercihtir.


???? Neden Gartner Leaders Şartı Konur? Sadece Malı Satmak Yetmez!

Kamu ihalelerinde ya da büyük kurumsal alımlarda şartnamelerde sıkça şu ifadeye rastlarız:

“Teklif edilen marka, Gartner Magic Quadrant raporunda ‘Leaders’ bölümünde yer almalıdır.”

Bu ifade, çoğu zaman sadece marka gösterişi gibi algılanır. Oysa arkasında çok daha derin ve mantıklı bir gerekçe vardır.

✅ Satmak Kolay, Desteklemek Zor

Her firma donanım satabilir. Ancak asıl fark şurada başlar:

  • Satış sonrası destek veremeyen,
  • Yedek parça tedariki yapamayan,
  • Arıza durumunda “üreticiye yazıyoruz” deyip sizi aylarca bekleten,
  • Söz verdiği teslim süresini bile tutturamayan,
  • Tecrübesiz olduğu için proje yönetiminde zaman ve kaynak kaybettiren firmalar,
    kamu ve kurumsal alımlarda risk oluşturur.

???? Gartner Leaders ne demek?

  • Bu markalar sadece kaliteli ürünler değil, aynı zamanda uluslararası projelerde test edilmiş operasyon gücüne sahiptir.
  • Destek altyapısı güçlüdür.
  • Yedek parça sürekliliği, sürücü desteği, güncelleme taahhütleri gibi unsurlar belgelenmiştir.
  • Ürün sadece çalışmazsa değil, çalışırken de sürekli güncel, güvenli ve stabil kalmalıdır.

???? Bir Örnek: “Yerli Firma” vs. “Kurumsal Marka”

Diyelim ki:

  • X firması yerel bir bilgisayar üreticisi.
  • İhaleye girdi, işi aldı.
  • Ancak ilk defa bu ölçekte iş yapacak.

Karşılaşılan Tipik Problemler:

  • Teslimatta gecikmeler: “Tedarikçimiz parçayı yollamadı”
  • Ürünle ilgili sürücü ya da BIOS sorunları: “Yazılım güncellenmediği için cihaz açılmıyor”
  • Arıza yönetimi: “Cihazı yurt dışına yollamamız lazım”
  • Teknik servis: “Servis noktamız yok, kargoyla gönderin”
  • İnsan kaynağı yetersizliği: “Aynı anda 1000 cihaz kurmak zor geldi”

Sonuç:

Siz proje yöneticisi olarak ihaleyi kazandınız ama gerçek iş şimdi başlıyor.
Ve yalnızca ürünü “aldığınız fiyat” değil, ürünün ve markanın hayat boyu size çıkardığı maliyet önem kazanıyor.


???? Neden Gartner Gibi Değerlendirmeler Hayati?

  • İtibar yönetimi: Kamu kurumu veya büyük şirket, başarısız projeyle anılmak istemez.
  • Sürdürülebilirlik: Sadece ilk alım değil, 2 yıl sonra alınacak yedekler, 5 yıl sonra alınacak destek de önemli.
  • Sistem bütünlüğü: Farklı projelerde aynı markaların kullanılması bakım kolaylığı sağlar.
  • Risk azaltımı: Gartner gibi platformlar, markaların sadece ürününü değil, şirketin kurumsal kapasitesini ölçer.

???? Büyük Kurumsal ile Küçük Deneyimsiz Arasındaki Fark

Gartner Leaders şartı koymak;
❌ “Küçük firmayı dışlamak” değil,
✅ “Kamu yatırımlarını riske atmamak”,
✅ “Ürünü ve süreci birlikte satın almak”,
✅ “Yarın yaşanabilecek bir krizi bugünden öngörmek” anlamına gelir.


Türkiye’deki kamu ihalelerinde bu tür “belirli markalara yönelim” ya da “lider firmaları tercih etme” konuları Rekabet Kurumu, Kamu İhale Kurumu (KİK) ve Danıştay gibi kurumların dikkatle incelediği alanlardır. Aşağıda, hem hukuki dayanak hem de uygulamadaki yorumları açıklamaya çalıştım. Bu karar alıcıların veya teklif hazırlayıcıların kullanabileceği şekilde netleştirilmiş bir özet olacaktır.


⚖️ Türkiye’de Rekabet Kurumu ve Kamu İhalelerinde Marka Belirtme Tartışması

???? Kural: Marka Belirtilmesi Temelde Yasaktır

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu (Madde 12):

“İhale konusu mal veya hizmetin teknik özellikleri, marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün adı belirtilmeksizin… tanımlanır.”

Yani temel prensip, teknik özelliklerin marka belirtmeden yazılmasıdır. Bu kuralın amacı, rekabeti engellememek, yerel ve uluslararası firmalara eşit fırsat sunmak ve kamu kaynaklarını etkin kullanmaktır.


???? Ancak: İstisnai Durumlar da Mevcuttur

Aynı maddenin devamı şunu söyler:

“Ancak teknolojik zorunluluklar veya mevcut ürünlerle uyumluluğun sağlanması için marka, model belirtilmesi zorunlu ise… bu marka ve model(ler) ‘veya dengi’ ifadesi kullanılarak belirtilebilir.”

➤ Yani marka belirtilmesi kesinlikle yasak değil, ancak şu 3 koşula bağlı:

  1. Teknolojik zorunluluk varsa
  2. Uyumluluk gerekiyorsa (örneğin mevcut sistemle)
  3. “Veya dengi” ifadesi açıkça eklenirse

???? Peki “Gartner Leaders” gibi ifadeler?

Bu tür ifadeler bir markayı doğrudan belirtmese de, belirli bir marka grubuna işaret ettiği için fiili marka kısıtlaması olarak yorumlanabilir.

Ama burada önemli bir ayrım var:

Teknik Kısıtlama TürüRekabet Açısından Durum
“Sadece Lenovo marka cihaz”Rekabete aykırı
“Gartner Leaders bölümünde yer alan marka”⚠️ Dolaylı sınırlama, dikkatli yazılmalı
“Minimum 500 servis noktasına sahip marka”Objektif ve rekabete uygun
“Türkiye’de 7/24 yerinde servis verebilecek üretici”Teknik ihtiyaçtan kaynaklı olabilir
“UL, TCO, Energy Star 8.0 gibi uluslararası belgeleri olan marka”Objektif ölçüt, marka belirtmez

???? Rekabet Kurumu’nun Genel Yaklaşımı

Rekabet Kurumu genellikle marka veya markaya işaret eden daraltıcı şartların, rekabeti engelleyip engellemediğine bakar.
Ancak aynı zamanda, şunları da dikkate alır:

  • İşin kritikliği / hassasiyeti
  • İlgili ürünün stratejik önemi
  • Kamu kurumunun önceki olumsuz deneyimleri
  • Teknik gerekçelerin net olarak yazılıp yazılmadığı

Bu yüzden “tecrübeli firma, güçlü destek altyapısı, uluslararası başarı” gibi kriterler, doğru şekilde gerekçelendirilmişse meşru kabul edilebilir.


???? Pratik Örnek:

Yanlış:
“RTX 4060 ekran kartı kullanılmalıdır.”
✔️ Doğru:
“Görüntü işleme gücü en az 14 TFLOPS, ışın izleme destekli, DLSS 3.0 teknolojisi eşdeğeri destekleyen ekran kartı kullanılmalıdır.”

Yanlış:
“Dell marka cihaz teklif edilecektir.”
✔️ Doğru:
“En az 5 yıl yedek parça temini garanti altına alınmış, 7/24 yerinde destek verebilen, uluslararası kurumlarda kullanımı belgelenmiş kurumsal donanım çözümleri tercih edilecektir.”

⚠️ Orta Yol:
“Teklif edilen marka, Gartner Magic Quadrant raporunda ‘Leaders’ bölümünde yer almalıdır veya eşdeğeri uluslararası bağımsız raporlarla kurumsal liderliği ispatlanmış olmalıdır.”


???? Danıştay ve KİK Kararlarında Ne Deniyor?

  • Marka doğrudan belirtilirse çoğu zaman iptale neden olur.
  • Ancak gerekçeli, belgeli, rekabete açık şekilde hazırlanırsa istisna uygulanabilir.
  • Danıştay içtihatlarında; “İdare, işin doğası gereği deneyimli ve güçlü firmaları tercih etmek zorundaysa, bu yönde teknik gerekçelere dayanarak sınır koyabilir” şeklinde yorumlar bulunur.

???? Kritik Projelerde “Kurumsal Yetkinlik” Aramak Meşrudur

“Ben sadece bir ülke içindeki organizasyonum ama büyük, kritik bir projeyi yönetiyorum. Tecrübesiz, küçük, destek veremeyen bir firmaya güvenemem.”

Bu ifade, kamu yararı, süreklilik, güvenlik ve kalite ilkeleriyle örtüşür. Ancak bu düşünceyi şartnameye yansıtırken:

  • Doğrudan marka değil, teknik gereksinim yazılmalı
  • Uluslararası kabul gören kıstaslara atıf yapılmalı (örneğin: Gartner, TCO, Energy Star vb.)
  • Her zaman “veya dengi” gibi ifadelerle rekabet korunmalıdır

Uygulamada ideal olan ile mevzuatta yazılı olan arasındaki dengeyi açıklamak çok önemlidir.


???? Marka Yazılmaz Ama Belirsizlik de Olmaz

Teknik şartnamelerde marka ve model belirtmek esasen yasaktır. Ancak bu, “herkesin aynı şeyi anlamayacağı kadar genel ve belirsiz tanımlar kullanılmalı” anlamına gelmez.

Özellikle bilgisayar gibi;

  • Birçok bileşenden oluşan,
  • Her parçası toplam maliyeti ciddi oranda etkileyen,
  • Teknolojik olarak hızlı değişen,
  • Uyum, sürücü, servis ve güvenlik gibi faktörlerin kritik olduğu

ürünlerde teknik özelliklerin detaylı ve özenli şekilde tarif edilmesi, hem rekabetin adil olması hem de kurumun gerçek ihtiyacının karşılanması açısından zorunludur.

???? İşlemci Örneği:

Aynı yıl çıkan iki farklı işlemci modelini ele alalım:
Biri 4 çekirdekli ve ekonomik, diğeri 10 çekirdekli ve daha pahalı.

İhale dokümanında sadece “2023 model işlemci” yazılırsa:

  • Düşük özellikli ama ucuz işlemci teklif edenle,
  • Üst seviye, pahalı ama güçlü işlemci sunan arasında
    fiyat karşılaştırması adil olmaz.

???? Oysa kurum teknik şartnameye:

“En az 10 fiziksel çekirdekli, 16 iş parçacıklı, PassMark skoru 30.000 üzeri, AVX-512 komut seti destekli…” gibi detayları yazarsa:

  • Hem teknik ihtiyaç karşılanır,
  • Hem eşit rekabet ortamı sağlanır,
  • Hem de kurumun gerçek ihtiyacına uygun olmayan teklifler elenir.

⚖️ Sonuç: Detay, Ayrımcılık Değil, Adalet Getirir

Bir bilgisayarın parçaları detaylandırıldığında bu, belli bir markayı işaret etmek amacıyla değil,
eşdeğer ürünlerin teknik kriterlere göre objektif şekilde karşılaştırılmasını sağlamak içindir.

Aksi halde basit ifadeler, hem firmaları belirsizlikle baş başa bırakır, hem de alıcı kurumu kalitesiz ama ucuz ürün riskiyle karşı karşıya getirir.

????️ Dolayısıyla, marka yazmamak kadar, teknik detayı doğru yazmak da kamu alımlarında hem hakkaniyeti hem verimliliği sağlar.

Kamu alımlarında “marka yazılmaz” ilkesi, rekabetin korunması için önemli bir güvencedir. Ancak bu ilke çoğu zaman yanlış anlaşılır ve “mümkün olduğunca genel, soyut, detaysız tarifler yapılmalı” gibi uygulanır.

Oysa özellikle bilgisayar sistemleri gibi çok sayıda bileşenden oluşan, fiyat-performans dengesi karmaşık olan ürünlerde tek cümleyle tarif edilen özellikler, rekabeti artırmak yerine belirsizlik ve dengesizlik yaratır.


???? Teknik Özellik Detayı Neden Gereklidir?

Bir masaüstü ya da dizüstü bilgisayar, işlemci, RAM, depolama birimi, anakart, ekran, bağlantı portları ve enerji yönetimi gibi birbirinden farklı alt bileşenlerden oluşur. Bu bileşenlerin her biri toplam fiyatı %10-30 oranında etkileyebilir.

Örneğin:

  • İki bilgisayar da “2023 model, i5 işlemcili” olabilir.
  • Ama biri düşük saat hızına, 4 çekirdeğe ve eski bir üretim sürecine sahipken,
  • Diğeri yüksek frekanslı, 10 çekirdekli, AVX-512 gibi ileri düzey komut setlerine sahip bir model olabilir.

İşte bu durumda, şartname yeterince teknik kriter koymamışsa, düşük donanımlı ürünü teklif eden firma avantajlı olurken, yüksek kaliteli ürün sunan firma fiyat yüzünden elenir.

Bu da:

  • Hem alıcı kurum için verimsiz ve yetersiz donanım,
  • Hem de teklifçiler için eşit olmayan bir rekabet ortamı doğurur.

???? Detaylı Teknik Şartname Ne Sağlar?

  1. Eşdeğerlik ilkesi korunur: Sadece marka değil, teknik seviye karşılaştırılır.
  2. Kurumsal ihtiyaç garanti altına alınır: Yüksek işlem gücü, ileri bağlantı standartları veya uzun ömür gibi ihtiyaçlar açıkça tanımlanır.
  3. Fiyat-performans dengesinde adalet sağlanır: Kurumun gerçekten ihtiyacı olan cihaz alınır, gereksiz harcamadan da kaçınılır.
  4. Uygun olmayan teklifler elenir: İhale iptal riski veya teknik ret olasılığı azalır.

???? Örnek: İşlemci Belirtimi

  • ❌ Yetersiz ifade:
    “i5 işlemci, 2023 model”
  • ✅ Doğru yaklaşım:
    “Minimum 10 fiziksel çekirdekli, 16 iş parçacıklı, 3.5 GHz ve üzeri temel frekansa sahip, PassMark skoru en az 25.000 olan, AVX-512 komut setini destekleyen 2023 model işlemci”

Bu şekilde yazılmış bir ifade:

  • Belli bir markayı zorlamaz,
  • Ama düşük seviye işlemcilerle katılımı da teknik olarak engeller,
  • Kurumun iş yükünü karşılayacak donanım almasını sağlar.

???? Aksi Durumda Ne Olur?

  • Belirsiz şartnameler:
    • Firma A en düşük donanımı teklif eder, düşük fiyatla öne geçer.
    • Firma B güçlü donanım sunar, ama fiyatı yüksek diye elenir.
    • Kurum B’yi istiyordu ama A’nın “kağıt üstünde uygun” olan teklifiyle yetinmek zorunda kalır.
    • Sonuçta sistemin ömrü kısalır, verim düşer, destek sorunları çıkar.

???? Doğru Teknik Detay, Adil Rekabetin Anahtarıdır

Teknik şartnameyi detaylandırmak, bir markayı işaret etmek için değil, gereksinimi objektif, ölçülebilir ve karşılaştırılabilir hale getirmek için gereklidir.

Bu yaklaşım:

  • Ne markaya öncelik verir,
  • Ne üreticiyi sınırlar,
  • Ne de küçük firmaları dışlar.
    Aksine, tüm firmaları belirli bir kalite çizgisine getirerek gerçekten adil bir rekabet zemini oluşturur.

????️ Bu nedenle kamu alımlarında, “marka yazma” yasağı kadar, teknik şartnameyi detaylandırma zorunluluğu da bir gereklilik olmalıdır.


???? Uluslararası Sertifikalar: Kalite, Güvenilirlik ve Standartların Teminatı

Teknik detayların doğru tarif edilmesi kadar, cihazların uluslararası kalite ve çevre standartlarına uygunluğu da satın alma sürecinde kritik rol oynar.

Çünkü bu tür sertifikalar sadece “etiket” değil, aynı zamanda ürünün;

  • Parça kalitesi,
  • Enerji verimliliği,
  • Çevresel etki düzeyi,
  • Fiziksel dayanıklılığı
    gibi unsurlar açısından bağımsız kuruluşlarca test edildiği ve onaylandığı anlamına gelir.

⚡ Energy Star, EPEAT Gibi Sertifikalar Ne Sağlar?

ENERGY STAR®

ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) tarafından yürütülen bu sertifika;

  • Cihazın düşük güç tüketimi ile çalıştığını,
  • Uyku modları, güç yönetimi gibi özelliklerin aktif olduğunu,
  • Enerji verimliliği için donanım ve yazılımın birlikte optimize edildiğini gösterir.

Bu gereklilikler, cihaz üreticilerini:

  • Daha verimli işlemciler,
  • Kaliteli adaptör ve güç devreleri,
  • Daha az ısı yayan, daha dayanıklı bileşenler
    kullanmaya zorlar.

???? EPEAT (Electronic Product Environmental Assessment Tool)

Altın, gümüş, bronz seviyeleriyle çevresel etkiyi ölçen bu sertifika:

  • Cihazın geri dönüştürülebilir malzemeler içerip içermediğini,
  • Üretimde toksik maddelerin kullanılıp kullanılmadığını,
  • Sürdürülebilir ambalaj, servis kolaylığı ve üretici taahhütlerini denetler.

EPEAT sertifikalı cihazlarda genellikle:

  • Daha dayanıklı plastik ve metal alaşımlar,
  • Daha uzun parça garantisi,
  • Üretici kaynaklı çevre politikaları bulunur.

????️ MIL-STD-810H: Askerî Dayanıklılık

Kimi kurumlar için sadece enerji verimliliği değil, fiziksel dayanıklılık da önemlidir.

???? MIL-STD-810H

ABD Savunma Bakanlığı tarafından oluşturulan bu test standardı:

  • Cihazın toz, nem, yüksek sıcaklık, darbe, titreşim, yükseklik gibi koşullara karşı dayanıklılığını test eder.
  • Bu standardı geçen cihazlar, saha kullanımı, mobil ekipler veya zorlu çevre koşullarında çalışan birimler için çok daha uzun ömürlü olur.

???? Neden Şartnamede Sertifikalar Yazılmalı?

  1. Bağımsız Denetim Güvencesi: Kurumun cihazı test etmesine gerek kalmadan, uluslararası kuruluşların yaptığı testler esas alınır.
  2. Kaliteli Parça Kullanımı Zorunluluğu: Bu testleri geçen cihazlar, ucuz ve kalitesiz bileşenle üretilmiş olamaz.
  3. Standartlaşma: Aynı ihale kapsamında alınan tüm ürünlerin benzer kalite düzeyinde olmasını sağlar.
  4. Kamu Yararına Hizmet: Daha az arıza, daha az servis ihtiyacı, daha uzun kullanım ömrü.

???? Örnek Şartname İfadesi:

“Teklif edilen cihazlar ENERGY STAR 8.0 ve EPEAT Gold seviyesinde sertifikalı olmalıdır. Cihaz kasası en az MIL-STD-810H testlerinden geçmiş olmalı, ilgili test raporları teklif dosyasına eklenmelidir.”

Bu tür bir ifade:

  • Marka belirtmez,
  • Belirli bir kalite eşiği tanımlar,
  • Teknik özelliklerin yanında kullanım süreci ve çevre etkisine dair garanti sağlar.

✅Sertifika, Görünmeyen Kalitenin Belgesidir

Uluslararası geçerli sertifikalar, sadece çevresel ve enerji verimliliği değil; aynı zamanda ürün güvenilirliği, bileşen seçimi ve uzun vadeli destek açısından da bir kalite göstergesidir.

????️ Bu nedenle teknik detayların yanında sertifikasyon koşulları da şartnamelere dahil edilmeli, bu sayede marka bağımsız ama kalite odaklı bir kamu alım politikası oluşturulmalıdır.