Mustafa Fidan
SSD, M.2 ve NVMe terimleri genellikle disk teknolojisi bağlamında kullanılır, ancak her biri farklı bir anlama sahiptir ve teknik olarak birbirinden farklıdır. Ancak, hepsi depolama birimleri oldukları için yaygın olarak “disk” veya “depolama birimi” olarak adlandırılabilirler.
Şimdi bu kavramları detaylıca inceleyelim:
1. SSD (Solid State Drive)
- Tanım: SSD, depolama birimi olarak flash bellek kullanan ve geleneksel manyetik sabit diskler (HDD) gibi dönen diskler yerine, tamamen elektronik devrelerle çalışan bir tür depolama aygıtıdır.
- Performans: SSD’ler, HDD’lere kıyasla çok daha hızlıdır. Çünkü veri okuma/yazma işlemleri mekanik hareketlerle değil, elektronik sinyallerle yapılır.
- Bağlantı Türleri: SSD’ler farklı fiziksel ve mantıksal bağlantılarla kullanılabilir. İşte yaygın olan bağlantı türleri:
- SATA SSD: 2.5 inç form faktöründe olan SSD’ler genellikle SATA arayüzünü kullanır ve SATA’nın sınırlı bant genişliği nedeniyle HDD’lere göre hızlı olsa da, NVMe SSD’lere göre daha yavaş çalışır.
- M.2 SSD: Bu SSD’ler fiziksel olarak daha küçük bir form faktörüne sahiptir ve hem SATA hem de PCIe (NVMe) arayüzleriyle çalışabilirler.
2. M.2
- Tanım: M.2, bir bağlantı standardıdır. Yani, depolama aygıtlarının bilgisayara nasıl bağlandığını tanımlayan bir fiziksel form faktörüdür. M.2’nin kendisi bir disk türü değildir; M.2 soketi, SSD’ler gibi çeşitli cihazların anakarta takılması için kullanılan fiziksel bir bağlantıdır.
- Bağlantı Türleri: M.2, hem SATA hem de PCIe arayüzlerini destekleyebilir. Yani, bir M.2 SSD, SATA üzerinden çalışabilir veya NVMe üzerinden PCIe veri yolunu kullanabilir.
- SSD Tipleri:
- M.2 SATA SSD: SATA protokolünü kullanan M.2 formatında SSD’lerdir. Hızları geleneksel 2.5 inç SATA SSD’ler ile aynıdır.
- M.2 NVMe SSD: PCIe veri yolunu kullanan ve NVMe protokolü ile çalışan çok daha hızlı M.2 formatında SSD’lerdir.
3. NVMe (Non-Volatile Memory Express)
- Tanım: NVMe, SSD’lerin PCIe üzerinden çalışmasını sağlayan bir iletişim protokolüdür. Geleneksel SATA arayüzünün sunduğu kısıtlamaları aşarak, SSD’lerin doğrudan işlemciyle hızlı iletişim kurmasını sağlar.
- Performans: NVMe, SATA’dan çok daha yüksek veri aktarım hızları sunar. Örneğin, NVMe SSD’ler 3500 MB/s ve üzerinde okuma/yazma hızlarına ulaşabilirken, SATA SSD’ler en fazla 550 MB/s hız sunabilir.
- Form Faktörü: NVMe SSD’ler genellikle M.2 form faktöründe olur, ancak PCIe kart formunda da olabilirler. Yani, hem M.2 yuvasına takılabilirler hem de doğrudan PCIe slotlarına takılan kart şeklinde olabilirler.
Farklar ve İlişkiler
| Terim | Anlamı | Bağlantı Türü | Hız | Depolama Türü Olarak Adlandırılabilir mi? |
|---|---|---|---|---|
| SSD | Flash tabanlı depolama cihazı | SATA veya PCIe | SATA: Yavaş, PCIe/NVMe: Hızlı | Evet |
| M.2 | Fiziksel bağlantı form faktörü | SATA veya PCIe | Değişken (M.2 SATA veya M.2 NVMe’ye göre) | Hayır, sadece bir bağlantı standardıdır |
| NVMe | PCIe tabanlı yüksek hızlı iletişim protokolü | PCIe | Çok hızlı | Evet, NVMe disk olarak adlandırılabilir |
Sonuç: Hepsi Disk Olarak Adlandırılabilir mi?
- SSD genel bir terimdir ve tüm katı hâl sürücülerini kapsar. Hem SATA SSD’ler hem de NVMe SSD’ler, sonuçta SSD’lerdir.
- M.2, sadece fiziksel bir bağlantı türüdür ve kendi başına bir disk türü değildir. Ancak M.2 SSD dediğinizde, bu disk bir depolama birimi olarak adlandırılabilir.
- NVMe, SSD’lerin veri iletişimi için kullandığı bir protokoldür ve bu protokole sahip SSD’ler genellikle NVMe disk olarak adlandırılabilir.
Sonuç olarak, SSD ve NVMe SSD’ler depolama birimi olarak adlandırılabilir. Ancak M.2, sadece bir soket standardı olduğu için kendi başına bir “disk” olarak kabul edilmez, ancak M.2 SSD’ler disk olarak adlandırılabilir.
