Yazıcı Çalışma Prensibi ve Parçaları
Yazıcı Nasıl Çalışır?
Öncelikle yazıcı sistemleri hakkında birkaç bilgilendirme yapmak istiyoruz. Bu bilgilendirmeler yapacağımız inceleme esnasında karşılaşacağınız kavramları daha iyi analiz etmenizi sağlayacaktır.
Yazıcı elektronik ortamda bulunan dokümanları kâğıt üzerine aktaran cihazlardır. Günümüzde bilgisayarlar ile yazıcılar arasındaki bağlantı USB, Ethernet, kablosuz ağ ve NFS gibi yöntemlerle yapılmaktadır. Genel mantık elektronik ortamdaki belgeler yazıcının baskı alması için gerekli olan formata dönüştürülerek çıktı alınması sağlanır. Birinci aşama bilgisayarlarda başlar ve yazıcı içerisindeki elektronik karta görevini devreder.
Yazıcılar standart bilgisayar çalışma sistemi ile aynı mantık ile görev yaparlar. Yazıcı yatay ve dikey olarak çizgilere bölünür, her noktası için bir piksel belirlenir. Bu piksel yoğunluğu yazıcının çözünürlüğünü belirler. Elektronik belge yazıcı diline dönüştürüldüğünde burada nokta var veya yok olarak algılar. Nokta veya piksel taneleri ile kâğıt üzerine dokümanlar oluşturulurlar.
Gelen sinyaller işlenir ve lazer yardımı ile drum ünitesi üzerinde durgun elektrik ile işaretlenir. Negatif yükte olan toner tozları lazer yardımı ile işaretlenen drum üzerindeki alanları pozitif olarak işaretler. Yazdırma işlemi esnasında birçok parça dönüş hareketi ile görevini yerine getirir. Bu dönüş esnasında drum üzerine toner tozları yapışır. Daha sonra negatif yüklenmiş olan kâğıt drum önünden geçirildiği esnada drum üzerindeki tozlar kâğıda aktarılır.
Drum ünitesi önünde kâğıdın geçeceği alanın tam karşısında ayrı bir pozitif yüklü parça bulunmaktadır. Aynı şekilde kâğıt pozitif yüklü, toner tozları ise negatif yüklüdür. Drum ünitesi üzerindeki negatif yüklü toner tozlarını kâğıda aktarmak için kâğıdın arkadaki pozitif yüklü parça tozları daha güçlü bir şekilde üzerine çekerken aradaki kâğıt yüzeyine toner tozları yapışır.
Yazıcı aslında bir nebze aktarma işlemi kullanır. Toner tozlarını aktarma yöntemi ile en son aşamada kâğıda baskı olarak bitirir. Bilgisayardaki doküman yazdırıldığında sıkıştırma yöntemi kullanarak verileri paket halinde yazıcıya iletir.
Bilgisayardan gelen sinyaller yazıcı anakartında işlenir yazıcı sinyali işlediğinde motorları çalıştırır mekanik aksamlar belirlenen sıra ile çalışırlar. İlk aşamada korona telini ısıtır daha sonra lazer yardımı ile drum silindiri üzerine veriler sıra halinde aktarılır. Toner tozları pozitif yüklenmiştir. Silindir üzerindeki negatif elektrik yüklü noktalara toner tozu yapışır. Yapışan toner tozları dönmekte olan baskı silindiri tarafından kâğıt tepsisinden gelen negatif yüklü kâğıda aktarılır. Bu kâğıda aktarma işlemi drum alt kısmına kâğıt gelir. Kâğıdın alt tarafında bulunan ayrı bir sistem drum ünitesinden daha fazla negatif alan ile yüklüdür bu sayede drum üzerindeki pozitif yüklü toner tozları kâğıdın altındaki etki ile aşağı çekilir ve bu işlem ile arada bulunan kâğıda toner tozlarının yapışması sağlanır. Daha sonra baskı tozunun sabitlenmesi için 100-150 derece sıcaklıkta olan silindirler ile hem ısı verilir hem baskı yapılarak toner tozlarının kaynaşarak kâğıda yapışması sağlanır.
Hava üflenerek soğutularak baskı işlemi tamamlanır. Bu işlem çok ufak bir alanda gerçekleşir. Aksi durumda kâğıdın alev alması bile muhtemeldir.
Drum ünitesi üzerinde olan toner tozları kâğıda aktarılırken bir kısmı drum ünitesi üzerinde kalır. Korona teli drum ünitesine lazer ile işaretlenen alanları ve toner tozlarını tekrar sıfırlar, sıfırlanan toner tozları plastik ince bir bıçak yardımı ile atık toner kutusuna alınır. Sıfırlanan drum ünitesi tekrar ilk haline gelir ve yeni veriler lazer yardımı ile yazılarak işlemler bu şekilde tekrar edilir.
Toner tozu kutu içerisinde pozitif yükte iken drum ünitesinin sıfırlaması esnasında negatif yüklü hale gelir ve tekrar toner kutusunu alınamaz. Atık toner kutusu zaten bu yüzden vardır.
Toner yazıcı mürekkebi gibi kurumaz ve bu aşamada elektrostatik yükten dolayı sadece kâğıda yapışır. Bu nedenle kâğıdın kaynaştırıcı birimi olarak bilinen iki silindir arasından geçirilmesi gerekir. Kaynaştırıcı ünitesi yüzeyi hızlı bir şekilde yaklaşık 150°C’ye ısıtır ve bu da toneri sayfanın üzerine eriterek yerine sıkı bir şekilde yapıştırır. Bu nedenle kâğıt yazıcıdan ilk çıktığında oldukça sıcaktır.
Elektrik ile aktarma, baskı ve ısı yöntemi ile toner tozları kâğıda yerleştirilir.
Lazer yazıcı aslında sadece verilerin kâğıda aktarılması için kullanılan yöntem nedeniyle bu ismi almışlardır. Lazer toner tozlarını aktarmak için kullanılan drum ünitesi üzerine verilerin işaretlenmesi için kullanılır.
Mürekkep ve lazer olmak üzere iki tür yazıcıyı inceleyeceğiz.
Lazer Yazıcı Sistemleri
Lazer yazıcıların renkli ve tek renkli olan türleri kullanılmaktadır. Renkli yazıcılar genelde 4 ana renkten oluşurlar. Mono yazıcılar ise tek renk yani sadece siyah toner kartuşu yer alır. Genelde siyah beyaz yazıcı olarak adlandırılır fakat asıl olarak tek renk lazer yazıcı veya siyah baskılı lazer yazıcı olarak ta adlandırılabilir.
Tek renk lazer yazıcılar kendi içinde farklı kullanım amaçları için kullanılabilir. Yazıcı segmentleri genelde baskı kapasitesine göre ayrıştırılmaktadır.
Yazıcıların teknik özellik karşılaştırmasında daha çok fonksiyonlarına göre ele almak gerekmektedir. Tek renk yazıcılarda standartlar belli iken çok fonksiyonlu yazıcılarda ek fonksiyonlar nedeniyle yazıcının teknik özellikleri iyi seçilmesi gerekli olabilir. Bu durumda işlemci, bellek ve bazı durumlarda yazıcı içerisindeki disk özelliklerine dahi dikkat etmek gerekmektedir.
Kullanım alanına bağlı olarak kat yazıcısı olarak adlandırılan büyük yazıcılar ayrı olarak değerlendirilmelidir. Bu tür yazıcılar büyük birimlerde ortak kullanıma sunulurlar. Birim maliyeti fazladır fakat birden çok kullanıcıya hitap etmesi nedeniyle uygun alanlarda tercih sebebi olurlar. Genelde kat yazıcıları A3 kâğıtlara baskı yapabilirler. İlk başta A3 kâğıtlara baskı ihtiyacı duymuyoruz deyip ihtiyacınız olmadığını düşünebilirsiniz fakat durum biraz daha karmaşık. Aslında yazıcının A3 kâğıda çıktı veriyor olması bu tür yazıcıları diğerlerinden ayırmak için kullanılan bir fonksiyondur.
Yeni sistemlerde bu durum biraz daha karmaşıklaşarak sonlandırma fonksiyonları da eklenmiştir. Genelde üst segment yazıcılarda köşeden zımba, iki nokta zımba, iki nokta delme, dört nokta delme, ortadan katlama, mektup katlama, kitapçık basma, ofset dizgi gibi ek özelliklerde bulunmaktadır. Bu sistemler kullanıcının ihtiyaçlarını kolaylaştırmaktadır.
Öncelikle kullanım alanına göre ihtiyacın belirlenmesi daha sonra teknik ihtiyaçların belirlenmesi daha uygun olacaktır. Bizim konumuz tek renk lazer yazıcı olacaktır.
Lazer Yazıcı Çalışma Prensibi
Lazer yazıcıda bulunan elektronik devre sayesinde baskısı alınacak görüntü lazer ışınına dönüştürülür. Kâğıt yazıcıdan geçerken lazer ışını, fotoreseptör adı verilen silindirik bir drum yüzeyinde ateşlenir. Drum, lazer ışınının çarptığı alanlarda tersine dönen bir elektrik yüküne (pozitif) sahiptir. Lazer ışını drum içerisinde belirli alanlarındaki yükü tersine çevirerek, desenleri (metin ve resimler gibi) fotoreseptöre yazdırır. İşlem sonrasında toner tozları kâğıda kalıcı olarak yapışır.
Lazer yazıcı ile baskı işlemi birkaç adımdan oluşur. İlk olarak lazer ışını bir tambur veya fotoreseptör üzerinde tarama yaparak belgenin elektrostatik bir görüntüsünü oluşturur. Tambur veya fotoreseptör daha sonra pigment içeren kuru toz halinde bir madde olan toner ile kaplanır. Toner, tambur üzerindeki elektrostatik görüntüye çekilerek tambur yüzeyinde görüntünün bir kopyasını oluşturur.
Ardından tambur bir kâğıt parçası üzerinde yuvarlanarak toneri kâğıda aktarır. Toner daha sonra ısıtılır ve kâğıda kaynaştırılarak kalıcı bir görüntü oluşturulur. Daha sonra kâğıt yazıcıdan çıkarılır ve tambur bir sonraki baskı işi için temizlenir. Böylelikle yazdırma işlemi gerçekleşmiş olur.
Lazer Yazıcı, Pozitif ve Negatif Elektrik Yükü Üretir
Elektrik üretme işlemi Corona Wire olarak da bilinen korona telinin ısınmasıyla gerçekleşir. Korona teli, cihazın içerisinde yer alan tambura pozitif yük göndererek statik yük iletimini sağlar. Drum, baskı esnasında dönmeye başlar. Lazer ışını, bir aynadan drum üzerine yansır ve görüntünün şeklinde negatif yük oluşturarak görüntüyü tambur üzerine çeker. Yazıcıya giren kâğıt, negatif yüklenir. Kâğıt tamburdan geçerken, kâğıdın negatif yükü, pozitif yüklü tamburdan toneri çeker. Ardından toner kelimenin tam anlamıyla kâğıdın üzerine oturur. Negatif yüke sahip olan kâğıt, nötrlenir ve baskı kalıcı hale gelir.
Lazer yazıcılarda önemli nokta ilk sahip olma fiyatının fazla olmasıdır. O yüzden ihalelerde yazıcı ile birlikte bir miktar sarf malzemesi de alınır. Bu sayede sayfa başı maliyet hesabı yapılır ve ilk sahip olma fiyatı daha aşağı çekilmiş olur.
Günümüzde tamir ederek eski bir yazıcı ile uğraşmaktan ise büyük ihale ile yeni cihaz almak daha avantajlı hale gelmiştir. Arabalarda kullanılan aküler gibi düşünün. Artık akü bakımı falan yapılmamaktadır. Akü bittiğinde yeni akü almak daha avantajlıdır. Eğer yazıcı ile birlikte uzun süre idare edecek sarf malzemesi alımı yapılmış ise sarf malzemesi bittikten sonra yazıcıların kullanımdan kaldırılıp yeni bir alım yapılması daha uygun fiyata tedarik avantajı sağlamaktadır. Bu durum yazıcı marka modeline göre değişebilir. O yüzden kurumlar tarafından bu tür hesaplamaların iyi yapılması gerekmektedir. Lazer yazıcıda kullanılan tonerler mürekkeplere oranla sağlığa daha fazla zarar vermektedir. Toner solunabilen toz parçacıklarını kullanır ve solunum yolu hastalıkları başta olmak üzere bazı sağlık sorunlarına sebep olabilir. Bu nedenle toz sızıntısı yapabilen sıradan muadil tonerlerden uzak durulmalıdır. Düşük kaliteli kâğıt kullanıldığında lazer yazıcılarda kâğıt sıkışma sorunu da meydana gelebilir
