Teknisyenler tarafından sıkça kullanılan CMD (Command Prompt) komutları, sistem yönetimi, sorun giderme, ağ ayarları ve dosya yönetimi gibi alanlarda oldukça faydalıdır. Aşağıda, teknisyenlerin en çok kullandığı bazı CMD komutları ve açıklamaları yer almaktadır:
Komut | Açıklama | Örnek Kullanım |
---|---|---|
ipconfig | Ağ bağlantıları hakkında ayrıntılı bilgi verir. | ipconfig /all |
ping | Belirli bir IP adresine veya alan adına bağlantıyı test eder. | ping 192.168.1.1 |
tracert | Bir IP adresine veya alan adına ulaşmak için yolun izini sürer. | tracert www.example.com |
netstat | Aktif ağ bağlantılarını ve portları gösterir. | netstat -a |
nslookup | DNS sunucusunu sorgulamak için kullanılır. | nslookup www.google.com |
route | Ağ yönlendirme tablosunu görüntüler ve ayarlar. | route print |
arp | Adres çözümleme protokolü (ARP) tablosunu görüntüler. | arp -a |
net use | Ağa bağlı birimlerin kullanımını yönetir. | net use Z: \\Server\Share |
net share | Paylaşılan klasörleri gösterir veya ayarlar. | net share |
tasklist | Mevcut çalışan işlemlerin listesini gösterir. | tasklist /svc |
taskkill | Belirtilen işlemi sonlandırır. | taskkill /im notepad.exe /f |
sfc /scannow | Sistem dosyalarını tarar ve bozuk olanları onarır. | sfc /scannow |
chkdsk | Disk hatalarını kontrol eder ve onarır. | chkdsk C: /f |
diskpart | Disk yönetimi için kullanılır; bölümleri ve sürücüleri yönetir. | diskpart |
getmac | Ağ adaptörlerinin MAC adreslerini gösterir. | getmac |
wmic | Windows Yönetim Araçları ile sistem bilgisi alır ve yönetir. | wmic cpu get name |
powercfg | Güç ayarlarını yönetmek için kullanılır. | powercfg /energy |
shutdown | Sistemi kapatır, yeniden başlatır veya oturumu kapatır. | shutdown /r /t 0 |
set | Ortam değişkenlerini görüntüler veya ayarlar. | set |
cls | Komut istemcisini temizler. | cls |
Açıklamalar
ipconfig
: Ağ aygıtları için IP adresi, alt ağ maskesi ve varsayılan ağ geçidi gibi bilgileri görüntüler./all
parametresi ile daha detaylı bilgi alabilirsiniz.ping
: Belirtilen bir IP adresine veya alan adına bağlantıyı test eder. Gecikme sürelerini ölçer.tracert
: Bir IP adresine giden yol üzerindeki yönlendiricileri ve gecikme sürelerini gösterir.netstat
: Aktif ağ bağlantılarını, dinleyen portları ve istatistikleri gösterir. Ağ sorunlarını tespit etmede yardımcıdır.nslookup
: DNS sorgulamaları yapmak için kullanılır; bir alan adının IP adresini bulmak için yararlıdır.route
: Ağ yönlendirme tablolarını görüntüler ve değişiklik yapar. Ağ bağlantı sorunlarını analiz etmek için kullanışlıdır.arp
: Yerel ağdaki IP adreslerinin MAC adreslerine karşılıklarını gösterir.net use
: Ağa bağlı birimleri kullanmak için kullanılır. Paylaşılan dizinlere kolayca erişim sağlar.tasklist
: Mevcut çalışan işlemleri listeler. Belirli süreçlerin izlenmesi için kullanılır.taskkill
: Belirtilen işlemi kapatır. Hızla sonlandırma işlemleri için gereklidir.sfc /scannow
: Sistem dosyalarını kontrol eder; bozuk dosyaları onarır.chkdsk
: Disk üzerindeki hataları kontrol eder ve onarır; disk sağlığını izlemek için önemlidir.diskpart
: Disk bölümlerini ve sürücülerini yönetmek için kullanılan bir araçtır.getmac
: Ağ adaptörlerinin MAC adreslerini görüntüler; ağ yapılandırmalarında yardımcı olur.wmic
: Windows Yönetim Araçları ile çeşitli sistem bilgileri alır. Örneğin, işlemci adını almak için kullanılabilir.powercfg
: Güç yönetimi ayarlarını kontrol etmek ve optimize etmek için kullanılır.shutdown
: Bilgisayarı kapatmak veya yeniden başlatmak için kullanılır; otomatikleştirilmiş kapatma işlemleri için kullanılabilir.set
: Ortam değişkenlerini görüntülemek veya değiştirmek için kullanılır; sistem ayarları hakkında bilgi verir.cls
: Komut istemcisinde önceki çıktıları temizler; ekranı sıfırlamak için kullanılır.
Gelişmiş CMD Komutları 2:
Komut | Açıklama | Örnek Kullanım |
---|---|---|
robocopy | Gelişmiş dosya kopyalama aracıdır; hata toleransı ve tekrar deneme özellikleri vardır. | robocopy C:\Kaynak D:\Hedef /E |
net config | Ağ hizmetlerinin yapılandırma bilgilerini gösterir. | net config workstation |
net localgroup | Yerel grup bilgilerini gösterir veya ayarlar. | net localgroup Administrators |
net user | Kullanıcı hesapları ile ilgili bilgileri gösterir veya ayarlar. | net user /add YeniKullanici Parola |
schtasks | Görev zamanlayıcısındaki görevleri yönetir. | schtasks /query |
systeminfo | Sistemin donanım ve yazılım bilgilerini görüntüler. | systeminfo |
fc | İki dosya arasındaki farklılıkları karşılaştırır. | fc dosya1.txt dosya2.txt |
xcopy | Dosyaları ve dizinleri kopyalamak için kullanılır; daha fazla seçenek sunar. | xcopy C:\Kaynak D:\Hedef /E /I |
setx | Sistem veya kullanıcı ortam değişkenlerini ayarlar. | setx ORTAM_DEGISKENI Değer |
pathping | Ping ve tracert’in birleşimidir; gecikme ve kayıpları analiz eder. | pathping www.google.com |
whoami | Geçerli kullanıcı kimliğini gösterir. | whoami |
attrib | Dosya veya dizin niteliklerini görüntüler veya değiştirir. | attrib +r C:\Dosya.txt |
diskpart | Diskleri ve bölümleri yönetmek için kullanılan komut satırı aracıdır. | diskpart |
get-wmiobject | WMI (Windows Management Instrumentation) üzerinden sistem bilgileri alır. | get-wmiobject win32_operatingsystem |
netstat -b | Aktif bağlantılar ve hangi uygulamaların kullandığını gösterir. | netstat -b |
powercfg -sleepstudy | Uyumaya dair detaylı rapor alır. | powercfg -sleepstudy |
choco | Chocolatey paket yöneticisi ile yazılım yükleme işlemleri yapar. | choco install 7zip |
Açıklamalar
robocopy
: Gelişmiş dosya kopyalama işlemleri için kullanılır. Hatalı kopyalama durumlarında tekrar deneme yapabilir ve çok sayıda parametre ile kopyalama işlemi özelleştirilebilir.net config
: Ağ hizmetlerinin ayarlarını ve mevcut yapılandırmasını görüntülemek için kullanılır.net localgroup
: Yerel grup bilgilerini görüntüler veya yeni gruplar ekleyip mevcut grupları değiştirmeye yarar.net user
: Kullanıcı hesaplarını yönetmek için kullanılır. Yeni kullanıcılar ekleyebilir, mevcut kullanıcıların bilgilerini görüntüleyebilir veya değiştirebilir.schtasks
: Windows Görev Zamanlayıcısı’ndaki görevleri listelemek, oluşturmak veya silmek için kullanılır. Otomatikleştirilmiş görevlerin yönetiminde faydalıdır.systeminfo
: Bilgisayarın donanım, işletim sistemi ve ağ bilgileri hakkında kapsamlı bir rapor alır.fc
: Dosyalar arasında karşılaştırma yaparak farklılıkları belirler. Yazılım geliştirme veya dosya senkronizasyonu için faydalıdır.xcopy
: Dosya ve dizinleri kopyalamak için kullanılan,copy
komutuna göre daha fazla özellik sunan bir komuttur.setx
: Ortam değişkenlerini ayarlamak için kullanılır. Bu, sistemin çalışma ortamını yapılandırmak için önemli olabilir.pathping
: Ağ bağlantı kalitesini ve kayıpları analiz etmek için kullanılır. Ping ve tracert’in bir kombinasyonudur.whoami
: Geçerli kullanıcının adını ve hesap bilgilerini gösterir; sistem yönetimi için önemlidir.attrib
: Dosya veya dizin niteliklerini (okunabilir, gizli, sistem dosyası, vb.) değiştirmek için kullanılır.diskpart
: Disk yönetimi ile ilgili komutları yürütmek için kullanılan bir araçtır. Disk bölümleri oluşturabilir, silebilir veya biçimlendirebilir.get-wmiobject
: Windows yönetim nesneleri ile etkileşimde bulunmak için kullanılır. Sistem durumu ve yapılandırması hakkında bilgi alır.netstat -b
: Ağ bağlantılarını ve hangi uygulamaların bu bağlantıları kullandığını gösterir. Ağ sorunları tespitinde faydalıdır.powercfg -sleepstudy
: Uyumaya dair detaylı bir rapor alır; uyku modunun performansını incelemek için kullanılır.choco
: Chocolatey ile yazılımları yönetmek ve yüklemek için kullanılır. Otomatikleştirilmiş yazılım yükleme işlemleri için kullanışlıdır.
Ek CMD Komutları ve Kullanım Senaryoları 3:
Komut | Açıklama | Örnek Kullanım |
---|---|---|
ping | Belirtilen bir IP adresine veya alan adına ping atar, ağ bağlantısını test eder. | ping www.google.com |
tracert | Belirtilen bir IP adresine veya alan adına giden yolun izini sürer. | tracert www.example.com |
ipconfig | Ağ bağlantılarının yapılandırma bilgilerini görüntüler. | ipconfig /all |
netsh | Ağ yapılandırmalarını ve ayarlarını yönetmek için kullanılır. | netsh interface show interface |
tasklist | Aktif çalışan süreçlerin listesini gösterir. | tasklist |
taskkill | Belirtilen bir işlemi sonlandırmak için kullanılır. | taskkill /im notepad.exe |
chkdsk | Disk üzerinde hata kontrolü yapar ve onarımlar gerçekleştirir. | chkdsk C: /f /r |
sfc | Sistem dosyalarını tarar ve bozuk dosyaları onarır. | sfc /scannow |
format | Disk veya bölümü biçimlendirir. | format D: |
shutdown | Bilgisayarı kapatmak veya yeniden başlatmak için kullanılır. | shutdown /r /t 0 |
echo | Ekrana metin yazdırır; betik dosyalarında sıkça kullanılır. | echo Merhaba, dünya! |
set | Ortam değişkenlerini görüntülemek veya ayarlamak için kullanılır. | set |
net use | Ağ kaynaklarına erişim sağlar; paylaşılan sürücüleri bağlamak için kullanılır. | net use Z: \\sunucu\paylasim |
diskpart | Disk ve bölümlerin yönetiminde kullanılır. | diskpart ardından list disk |
route | Ağ yönlendirme tablolarını görüntülemek veya ayarlamak için kullanılır. | route print |
Açıklamalar ve Kullanım Senaryoları
ping
:
- Kullanım: Ağa bağlı olup olmadığınızı test etmek için kullanılabilir.
- Senaryo: Bir sunucuya bağlanamıyorsanız,
ping
komutu ile sunucuya ulaşımınızın olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.
tracert
:
- Kullanım: Ağdaki gecikmeleri tespit etmek için kullanılır.
- Senaryo: Bağlantı sorunları yaşıyorsanız,
tracert
komutunu kullanarak verilerin hangi noktada takıldığını bulabilirsiniz.
ipconfig
:
- Kullanım: IP adresi, alt ağ maskesi ve varsayılan ağ geçidi gibi bilgileri gösterir.
- Senaryo: Statik bir IP adresi ayarlamanız gerektiğinde, mevcut yapılandırmayı görmek için kullanılabilir.
netsh
:
- Kullanım: Ağ ayarlarını yapılandırmak için kullanılır.
- Senaryo: Ağ yapılandırmalarında değişiklik yapmak veya IP ayarlarını güncellemek için kullanılabilir.
tasklist
:
- Kullanım: Hangi işlemlerin çalıştığını görüntülemek için kullanılır.
- Senaryo: Bir uygulama yanıt vermiyorsa, bu komutla hangi süreçlerin aktif olduğunu kontrol edebilirsiniz.
taskkill
:
- Kullanım: Yanıt vermeyen bir uygulamayı kapatmak için kullanılır.
- Senaryo:
taskkill
komutu ile belirli bir işlemi sonlandırarak sistem kaynaklarını serbest bırakabilirsiniz.
chkdsk
:
- Kullanım: Disk hatalarını kontrol eder ve onarmaya çalışır.
- Senaryo: Bir disk üzerinde sorun yaşıyorsanız,
chkdsk
komutu ile hataları bulup onarabilirsiniz.
sfc
:
- Kullanım: Sistem dosyalarını tarar ve onarımlar yapar.
- Senaryo: İşletim sistemi ile ilgili sorunlar yaşıyorsanız,
sfc /scannow
komutunu kullanarak bozuk dosyaları düzeltebilirsiniz.
format
:
- Kullanım: Diskleri veya bölümleri biçimlendirir.
- Senaryo: Yeni bir sürücü oluşturduysanız veya mevcut bir sürücüyü temizlemek istiyorsanız kullanılabilir.
shutdown
:- Kullanım: Bilgisayarı kapatmak veya yeniden başlatmak için kullanılır.
- Senaryo: Birden fazla bilgisayarı kapatmanız gerekiyorsa, bu komut ile topluca işlem yapabilirsiniz.
echo
:- Kullanım: Betik dosyalarında ve komut dosyalarında metin yazdırmak için kullanılır.
- Senaryo: Komut dosyanızda kullanıcıyı bilgilendirmek için kullanılabilir.
set
:- Kullanım: Ortam değişkenlerini görüntülemek veya ayarlamak için kullanılır.
- Senaryo: Belirli bir değişkenin değerini kontrol etmek istediğinizde kullanılabilir.
net use
:- Kullanım: Ağdaki paylaşımlara erişim sağlar.
- Senaryo: Bir ağ paylaşılan sürücüyü bağlamak için kullanılabilir.
diskpart
:- Kullanım: Disk yönetimi için kullanılan bir araçtır.
- Senaryo: Diskleri yönetmek veya yeni bölümler oluşturmak için kullanılabilir.
route
:- Kullanım: Ağ yönlendirme tablolarını görüntülemek veya düzenlemek için kullanılır.
- Senaryo: Ağ yönlendirme sorunlarını çözmek için yönlendirme tablolarını kontrol etmek için kullanılabilir.
Ek CMD Komutları ve Kullanım Senaryoları 4:
Komut | Açıklama | Örnek Kullanım |
---|---|---|
getmac | Bilgisayarın MAC adreslerini gösterir. | getmac |
nslookup | DNS sorguları yapar; alan adlarının IP adreslerini bulur. | nslookup www.example.com |
whois | Alan adı hakkında bilgileri gösterir (Windows’ta yerleşik değil, ayrı bir araçtır). | whois example.com |
arp | Ağdaki IP adresleri ile MAC adresleri arasındaki eşleştirmeleri gösterir. | arp -a |
netstat | Ağ bağlantıları ve açık portlar hakkında bilgi verir. | netstat -an |
robocopy | Dosya ve dizinleri kopyalamak için gelişmiş bir komut. | robocopy C:\kaynak D:\hedef /E |
shutdown | Bilgisayarı kapatma veya yeniden başlatma işlemi yapar. | shutdown /s /t 60 |
systeminfo | Bilgisayar hakkında detaylı sistem bilgileri gösterir. | systeminfo |
wmic | Windows Management Instrumentation ile bilgi alımını sağlar. | wmic cpu get caption |
echo | Ekrana metin yazdırır; genellikle betik dosyalarında kullanılır. | echo Merhaba, dünya! |
pathping | Hedef IP adresine giden yolun kayıplarını gösterir. | pathping www.google.com |
cipher | Dosya ve klasörlerin şifrelenmesi ve şifre çözme işlemlerini yapar. | cipher /e C:\dosyalar |
defrag | Disk birleştirme işlemi yapar. | defrag C: |
setx | Ortam değişkenlerini kalıcı olarak ayarlar. | setx MYVAR "Değer" |
Açıklamalar ve Kullanım Senaryoları
getmac
:
- Kullanım: Ağ arayüzlerinin MAC adreslerini görüntülemek için kullanılır.
- Senaryo: Bir cihazın ağda tanımlanmasını sağlamak için MAC adresini almak istediğinizde kullanılabilir.
nslookup
:
- Kullanım: Alan adlarının IP adreslerini ve DNS kayıtlarını sorgulamak için kullanılır.
- Senaryo: DNS ile ilgili bir sorun yaşıyorsanız,
nslookup
komutunu kullanarak alan adı çözümlemesini kontrol edebilirsiniz.
whois
:
- Kullanım: Alan adı kaydı hakkında bilgi almak için kullanılır.
- Senaryo: Bir alan adının kime ait olduğunu ve kayıt bilgilerini bulmak istediğinizde kullanılabilir.
arp
:
- Kullanım: IP adreslerinin MAC adresleriyle eşleştirilmiş listesini gösterir.
- Senaryo: Ağda belirli bir IP adresine karşılık gelen MAC adresini bulmak için kullanabilirsiniz.
netstat
:
- Kullanım: Ağ bağlantıları, açık portlar ve yönlendirme tabloları hakkında bilgi verir.
- Senaryo: Hangi portların açık olduğunu ve hangi uygulamaların bu portları kullandığını görmek için kullanılabilir.
robocopy
:
- Kullanım: Dosyaları ve dizinleri yüksek düzeyde kopyalamak için kullanılır; çok sayıda seçenek ve parametre sunar.
- Senaryo: Büyük veri setlerini yedeklemek veya taşımak için bu komut idealdir.
systeminfo
:
- Kullanım: Bilgisayarın donanım ve yazılım bileşenleri hakkında ayrıntılı bilgi verir.
- Senaryo: Bilgisayarın işletim sistemi sürümü, RAM miktarı gibi bilgileri hızlıca almak için kullanılabilir.
wmic
:
- Kullanım: Windows sistem bileşenleri hakkında bilgi almanızı sağlar.
- Senaryo: Belirli bir donanım bileşeni hakkında detaylı bilgi almak için kullanılabilir.
echo
:
- Kullanım: Belirli bir metni komut isteminde göstermek için kullanılır.
- Senaryo: Betik dosyalarında kullanıcıya bilgi vermek için kullanılabilir.
pathping
:- Kullanım: Hem gecikme hem de paket kaybı bilgisi sağlar.
- Senaryo: Ağ bağlantılarında sorun yaşandığında, kayıp oranını görmek için kullanılabilir.
cipher
:- Kullanım: Dosyaların şifrelenmesi veya şifre çözme işlemlerini yönetir.
- Senaryo: Belirli bir dizindeki dosyaların güvenliğini artırmak için şifreleme işlemi yapılabilir.
defrag
:- Kullanım: Disk birleştirme işlemi yaparak disk performansını artırır.
- Senaryo: Disk performansını artırmak için düzenli aralıklarla birleştirme yapılabilir.
setx
:- Kullanım: Ortam değişkenlerini kalıcı olarak ayarlamak için kullanılır.
- Senaryo: Belirli bir uygulama için gerekli olan ortam değişkenlerini ayarlamak için kullanılabilir.