Güç Kaynağı

Bilgisayar kasalarındaki en önemli bileşenlerden biri güç kaynağıdır. Yeni nesil bilgisayar kasaları, standart güç kaynaklı ürünler ile güç kaynağı bulunmayan kasa çeşitlerini içermektedir. Özellikle özel konfigürasyon bilgisayarlar için kullanıcılara seçenek sunulması açısından bu önemli bir avantaj sağlamaktadır. Güç kaynağı bilgisayarın tüm bileşenlerine gerekli enerjiyi sağlayarak sistemin kararlı ve verimli bir şekilde çalışmasını garanti eder. Bu nedenle doğru güç kaynağının seçilmesi, bilgisayarın genel performansı ve uzun ömürlülüğü açısından kritik bir rol oynar.

Güç Kaynağının Önemi ve İşleyişi

Bir bilgisayarın güç kaynağı (PSU) sistemin istikrarlı ve güvenilir çalışması için hayati bir bileşendir. Güç kaynağı bilgisayarın toplam enerji ihtiyacını karşılayacak kadar yeterli güç kapasitesine sahip olmalıdır.

Güç kaynağı içindeki transformatör veya elektronik devreler yardımıyla alternatif akımı (AC) sabit ve düzenli bir doğru akıma (DC) dönüştürür. Bu düzenlenmiş DC çıkış voltajı bilgisayar bileşenlerinin güvenli ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlar.

Güç kaynakları bilgisayar sistemlerinin sağlıklı ve güvenilir bir şekilde çalışabilmesi için hayati öneme sahiptir. Yanlış voltaj veya akım değerleri bilgisayar bileşenlerine zarar verebilir veya sistemde istenmeyen sorunlara yol açabilir. Bu nedenle güç kaynaklarının doğru voltaj ve akım değerlerini sağlaması büyük önem taşır.

Güç Kaynakları Tipleri

Genelde güç kaynaklarının çalışma mantıkları aynı olup dış kasa şekilleri ve bağlantı çeşitlerine göre sınıflandırılmaktadır. Biz en çok kullanılan SFX ve ATX güç kaynakları hakkında birkaç bilgi sunacağız.

SFX Güç Kaynakları

SFX Güç Kaynaklarıgünümüzde bilgisayar sistemlerinin hızla değişen gereksinimlerine uygun donanım bileşenlerinin sağlanması için bilgisayar endüstrisinin temel zorluklarından biridir. Bu bağlamda bilgisayar donanımının boyutu ve güç gereksinimleri, tasarımcılar için önemli bir dikkat konusudur. SFF (Small Form Factor) veya SFX (Small Form Factor Extended) güç kaynakları bu taleplere uygun olarak tasarlanmış ve geliştirilmiş bir ürün kategorisini temsil eder.

SFX güç kaynakları özellikle küçük form faktörüne sahip bilgisayar kasaları için tasarlanmış kompakt güç kaynaklarıdır. Bu güç kaynakları standart ATX (Advanced Technology eXtended) güç kaynaklarına göre daha küçük boyutlara ve daha düşük güç kapasitelerine sahiptir. Bu genellikle mini-ITX veya mikro-ATX anakartlarla kullanılan küçük bilgisayar kasalarında yer kazanmak için gereklidir.

SFX güç kaynaklarının tipik boyutu yaklaşık olarak 125 mm x 63.5 mm x 100 mm civarındadır. Bu daha küçük kasalarda yerleştirilmesini ve sınırlı alana sahip sistemlerde bile optimize edilmiş bir yerleşim sağlanmasını mümkün kılar. Bununla birlikte SFX güç kaynakları performans ve güvenilirlik açısından standart ATX güç kaynaklarına eşdeğer veya daha iyidir.

SFX Güç Kaynaklarının İşlevleri

• Güç Dağıtımı ve Regülasyonu: SFX güç kaynakları bilgisayar sistemlerine gerekli olan doğru ve stabilize edilmiş gücü sağlar. Bunlar genellikle 80 Plus sertifikalıdır bu da yüksek verimlilik seviyelerine ve düşük güç kaybına sahip olduklarını gösterir.
• Geniş Bağlantı Seçenekleri: SFX güç kaynakları bilgisayar sistemlerinde kullanılan tüm önemli bileşenlere güç sağlamak için gerekli olan geniş bir bağlantı yelpazesine sahiptir. Bu anakartlar, CPU’lar, grafik kartları, depolama aygıtları ve diğer donanımlar için uygun güç girişlerini içerir.
• Ses Düzeyi ve Isı Yönetimi: SFX güç kaynakları sessiz çalışma ve düşük ısı üretimi gibi önemli özelliklere odaklanarak bilgisayar sistemlerinin performansını artırır. Bunlar genellikle sessiz fanlarla donatılmıştır ve etkili bir soğutma sağlamak için optimize edilmiş bir termal tasarıma sahiptir.
• Koruma Özellikleri: SFX güç kaynakları aşırı akım, aşırı gerilim, kısa devre ve aşırı ısınma gibi olumsuz durumlara karşı koruma sağlayarak bilgisayar sistemlerini güvende tutar.

SFX güç kaynakları küçük form faktörüne sahip bilgisayar sistemleri için uygun ve güvenilir güç çözümleri sağlar. Kompakt boyutları ve güvenilir performansları sayesinde SFF veya SFX güç kaynakları, anakartlar, işlemciler, grafik kartları ve diğer bileşenlerin güç gereksinimlerini karşılamak için ideal bir seçenek olarak kabul edilir. Bu bilgisayar sistemlerinin tasarımında ve montajında daha fazla esneklik ve optimize edilmiş bir yerleşim sağlar.

ATX (Advanced Technology eXtended) Güç Kaynakları

ATX (Advanced Technology eXtended) 1995 yılında Intel tarafından geliştirilen bir anakart ve güç kaynağı yapılandırma özelliğidir. Bu standart bilgisayarların daha uyumlu ve esnek bir şekilde inşa edilmesi ve yükseltilmesi konusunda önemli bir esneklik sağlamıştır. ATX başlangıçta IBM tarafından üretilen bilgisayarlar için tasarlanan ve sonradan evrensel bir standart haline gelen IBM PC/AT standardının geliştirilmiş bir versiyonudur.

ATX Standardının Gelişimi ve Özellikleri

ATX Standardı bilgisayar endüstrisindeki birçok teknolojik gelişmeyi ve standartlaşmayı yönlendiren bir belge olarak kabul edilir. Bilgisayar sistemlerindeki bileşenler arasındaki bağlantıların ve yapısal mantığın bir standart çerçevede kullanılmasını sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. Bu standart güç girişlerinden dış donanım bağlantılarına ve sistem içindeki disk bağlantılarına kadar birçok bileşenin spesifikasyonunu belirler.

ATX masaüstü bilgisayar anakartı ve güç kaynağı tasarımında önemli bir yenilik olarak kabul edilir. Parçaların standartlaşmasını ve değiştirilebilirliğini artırır. ATX spesifikasyonu birkaç revizyondan geçmiştir.

ATX standardının en önemli özelliklerinden biri, sistem güç yönetimi özelliğidir. Bu özellik sayesinde bilgisayarın işletim sistemi kapatıldıktan sonra fiziksel olarak kapatma ihtiyacı duymaz. Bu, güç kaynağına fiziksel bir müdahale yapılmasına ihtiyaç duyulmadan sistemi yeniden açma imkânı sağlar.

ATX Standardı ayrıca bilgisayar kasasının soğutma sistemi, bileşen bağlantı portlarının yerleşimi ve disk alanlarının düzeni gibi birçok detayı da standardize etmiştir. Bu standartlar bilgisayar üreticilerine ve kullanıcılara daha uyumlu ve optimize edilmiş sistemler oluşturma imkânı sunar.

ATX Standardı bilgisayar endüstrisinde önemli bir rol oynamış ve birçok teknolojik gelişmeye öncülük etmiştir. Güç yönetimi, enerji verimliliği ve bileşen uyumluluğu gibi alanlarda standartlaşma sağlamıştır, bu da daha verimli ve güvenilir bilgisayar sistemlerinin geliştirilmesine katkıda bulunmuştur.

ATX Standardının Temel Özellikleri

ATX bilgisayar endüstrisinde önemli bir standart olarak kabul edilen bir anakart ve güç kaynağı yapılandırma özelliğidir. Bu standart bilgisayar sistemlerinin tasarımında ve montajında bir dizi temel özelliği içermektedir.

Boyutlar: Standart ATX anakart boyutu, 305 mm x 244 mm (12 inç x 9.6 inç) ölçülerindedir. Ancak, daha küçük boyutlarda varyasyonlar da bulunmaktadır, örneğin microATX ve mini-ATX.

Güç Kaynağı: ATX güç kaynakları anakarta daha iyi güç sağlamak için daha sonra 24 pine genişletilen 20 pinli ana güç bağlantısı bulundurur. Ayrıca CPU ve diğer bileşenlere güç sağlamak için 4 pinli +12V bağlantısı da içermektedir. Bu tasarım bilgisayarın tüm bileşenlerine kararlı ve güvenilir güç sağlar, bu da sistem stabilitesi ve performansı için kritik öneme sahiptir.

I/O Paneli: ATX spesifikasyonu anakartlar için standartlaşmış bir I/O paneli düzeni içermektedir. Bu kasa tasarımında ve uyumlulukta birliğin sağlanmasına yardımcı olur.

Genişleme Yuvaları: ATX anakartlar genellikle microATX ve mini-ATX muadillerinden daha fazla genişleme yuvasına sahiptir. Bu, ek grafik kartları, ses kartları, ağ kartları ve diğer çevre birimleri ile daha fazla genişletilebilirlik sağlar.

Soğutma: ATX tasarımı kasada daha iyi hava akışı ve soğutma sağlar. CPU ve güç kaynağının yerleşimi verimli ısı dağılımını kolaylaştırır.

Montaj Noktaları: ATX anakartlar standartlaşmış kasa tasarımlarıyla uyumlu belirli montaj noktalarına sahiptir. Bu uyumluluğu ve kurulum kolaylığını artırır.

Standartlaşma: ATX spesifikasyonu anakart ve kasa tasarımlarının standartlaşmasına katkıda bulunmuştur. Bu da tüketicilerin farklı üreticilerden bileşenleri kolayca karıştırıp eşleştirmesini sağlar.

Yükseltme Özelliği: ATX anakartların daha büyük boyutu ve genişleme seçenekleri zamanla sistemlerini yükseltmek isteyen kullanıcılar için daha uygun bir seçenek sunar.

ATX Güç Kaynaklarının Modülerlik Kategorileri

Bilgisayar sistemlerinin enerji ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılan güç kaynakları genellikle ATX standartlarına uygun olarak tasarlanır ve üç farklı türde gelir; modüler olmayan, yarı modüler ve tamamen modüler güç kaynakları.

Temiz Kasa Düzeni: Yarı modüler PSU’lar fazla kablo karmaşasını ortadan kaldırır. İhtiyacınız olmayan kabloları çıkarabilir ve sadece gerekli bağlantıları kullanabilirsiniz. Bu kasa içi düzeni temiz ve düzenli tutmanıza olanak tanır.

İhtiyaca Uygun Bağlantılar: Oyun bilgisayarlarının farklı bileşenlerinin farklı güç gereksinimleri vardır. Yarı modüler PSU’lar bu gereksinimleri karşılayacak şekilde bağlantıları özelleştirmenize olanak tanır. Grafik kartları depolama cihazları ve diğer bileşenler için doğru güç sağlayabilirsiniz.

Soğutma ve Performans Artışı: Temiz bir kasa düzeni hava akışını iyileştirir ve bu da bileşenlerin daha iyi soğutulmasını sağlar. Soğutma performansını artırarak oyun sırasında daha yüksek performans elde etmenize yardımcı olabilir.

Modülerlik güç kaynaklarının kullanıcılar için daha esnek ve uyumlu hale gelmesini sağlar. Kullanılmayan kabloların söküle bilirliği, iç kasa düzenini temiz tutar ve bilgisayarın soğutma performansını artırır. Bu nedenle bilgisayar toplama sürecinde güç kaynağı seçimi, kullanıcıların tercihlerine ve ihtiyaçlarına bağlı olarak dikkatlice değerlendirilmelidir.

Modüler Olmayan: Modüler olmayan güç kaynakları en çok kullanılan güç kaynaklarıdır. İhtiyacınız olabilecek her kablo her zaman güç kaynağı üzerinde gelir. Takılı olan kabloları kullanmasanız bile çıkartamazsınız, kablolar sabit olarak bağlı gelir. Bu kablolar güç kaynağına doğrudan bağlanır ve değiştirilemez. Bu durum kullanıcıların kablo karmaşasını azaltma veya belirli kabloları değiştirme esnekliğinden yoksundur. Ancak daha uygun fiyatlı olabilirler ve basit montaj gerektirirler.

Yarı Modüler: Yarı modüler bir güç kaynağı bazı kablolar çıkarılamaz olarak gelmektedir. En çok kullanılan kablolar yerinde sabit, diğer yan kablolar ise çıkarabilir kablodur. Full modüler güç kaynaklarına nazaran kısmen gereksiz kablolardan kurtulmanıza yardımcı olur.

Full Modüler: Full modüler bir güç kaynağında tüm kablolar çıkarılabilirdir. Bu sayede sadece gerekli olan kabloları takıp kablo dağınıklığının önüne geçebilirsiniz. Fazla kablolardan kurtulmamıza yardımcı olan bu sistem kasa içinin daha düzenli olmasına yardımcı olur ve soğutma sistemleri için daha iyi hava akışı sağlar. İhtiyaç durumunuza göre sadece ihtiyaç duyulan kabloların kullanılması ile bağlantılarınız özelleştirilir ve temiz bir kasa sisteminiz olur.

Güç Kaynağı Soğutma Sistemleri

Aktif ve Pasif Soğutma: Bir bilgisayarın güç kaynağı sistemdeki bileşenlerin istikrarlı bir şekilde çalışabilmesi için temel bir bileşendir. Ancak güç kaynağı gibi yoğun iş yapan bir bileşenin doğru şekilde soğutulması da kritik öneme sahiptir. Bu nedenle güç kaynaklarının etkili bir soğutma sistemine sahip olması önemlidir. Aktif ve pasif soğutma sistemleri güç kaynaklarının aşırı ısınmasını önlemek ve sistem sıcaklığını kontrol altında tutmak için kullanılan iki temel yöntemdir.

1. Aktif Soğutma Sistemleri

Aktif soğutma güç kaynağı içinde bulunan fanlar aracılığıyla gerçekleştirilir. Bu fanlar güç kaynağının içindeki hava akışını sağlayarak sıcak havayı dışarı atar ve soğuk havayı içeri alır. Bu sayede güç kaynağı içindeki bileşenlerin aşırı ısınması engellenir. Aktif soğutma sistemleri güç kaynağının uzun ömürlü olmasını sağlar.

Yeni nesil güç kaynakları büyük fanlar kullanmaktadırlar. Büyük fanlar daha düşük dönüş hızıyla çalıştıkları için daha iyi soğutma ve daha sessiz çalışma sunarlar. Fan kalitesi önemlidir çünkü belirli bir kullanımdan sonra elektronik devreler oluşturdukları manyetik alan nedeniyle bulunduğu ortamdaki bütün tozları çekecektir. Bu tozlar belirli bir süre sonra fan mekanizmasına zarar vererek fanın sesli çalışmasına da neden olurlar. Kaliteli bir güç kaynağı genelde bu tür problemlerin oluşmaması için korumalı fanlar kullanırlar.

• Fan Tasarımı: Yeni güç kaynaklarında sıklıkla kullanılan 12 CM fanlar daha düşük devirlerde çalışarak daha fazla hava akımı sağlarlar. Bu eski tip fanlara göre daha az ses çıkarmalarını sağlar. Ayrıca bazı güç kaynakları fan hızını otomatik olarak ayarlayabilen akıllı fan kontrol teknolojisine sahiptir. Bu teknoloji sistemin ihtiyaç duyduğu soğutma miktarını belirleyerek fan hızını optimize eder ve gereksiz gürültüyü önler.
• Güç Kaynağı Seçiminde Sessizlik Faktörü: Bilgisayar sistemlerinin güç kaynağı seçiminde sessizlik özellikle önemli bir faktördür. Özellikle ev ofisleri veya odalarında çalışan kullanıcılar için düşük ses seviyesine sahip bir güç kaynağı tercih etmek isteyebilirler. Güç kaynağının sessizliğini sağlamak için yapılan tasarım değişiklikleri kullanıcıların sessiz bir bilgisayar deneyimi yaşamasına olanak tanır.
• Ses İzolasyonu: Bazı yüksek kaliteli güç kaynakları ses izolasyonu malzemeleri kullanarak içindeki bileşenlerin sesini emer ve dışarıya yayılmasını engeller. Bu güç kaynağının sessiz çalışmasını sağlar ve kullanıcıya daha sessiz bir bilgisayar deneyimi sunar.

2. Pasif Soğutma Sistemleri

Pasif soğutma güç kaynağı içinde bulunan ısınan parçalar üzerine yerleştirilen pasif soğutucular aracılığıyla gerçekleştirilir. Bu soğutucular, ısının yayılmasını ve dağılmasını sağlayarak aşırı ısınmanın önlenmesine yardımcı olur. Pasif soğutucu çok ısınan parçalardaki ısıyı dışarı atar aktif soğutma görevi gören fan ise bu ısıyı güç kaynağı içerisinden alarak dışarı atılmasını sağlar. Aktif ve pasif soğutma sistemleri birbirlerini destekleyici niteliktedirler.

Güç kaynağı seçerken kullanıcının sistem gereksinimlerine ve tercihlerine bağlı olarak uygun bir soğutma sistemini seçmesi önemlidir. İyi bir soğutma sistemi güç kaynağının daha verimli çalışmasını sağlar ve sistemdeki diğer bileşenlerin uzun ömürlü olmasını destekler.

Aslında güç kaynaklarındaki fanlar kasa içerisinde ısınan havanın dışarı atılmasına da yardımcı olurlar. Bu nedenle güç kaynaklarının hava çıkış alanlarının kapatılmaması önemlidir.

Güç Kaynağı Bağlantı Noktaları ve Önemi

Bir bilgisayar sisteminin güç kaynağı, bileşenler arasında enerji sağlama ve iletişimi sağlayan kritik bir bileşendir. Güç kaynağının sisteminizdeki tüm bileşenlere uygun bağlantı noktalarına sahip olması, sistem performansı ve istikrarı için hayati önem taşır. Bu bağlantı noktaları, farklı bileşenlerin güç ihtiyaçlarını karşılamak ve güvenli bir şekilde çalışmalarını sağlamak için tasarlanmıştır.

• SATA Konektörleri: SATA konektörleri sabit disk sürücüleri (HDD) ve katı hal sürücüleri (SSD) gibi depolama cihazlarının güç ihtiyaçlarını karşılar. Bu konektörler genellikle 15 pinli SATA güç konektörleri şeklinde gelir ve depolama cihazlarının güvenli bir şekilde çalışmasını sağlar.
• CPU Güç Konektörleri: CPU güç konektörleri işlemcinin güç ihtiyacını karşılar ve anakart ile işlemci arasındaki iletişimi sağlar. Bu konektörler genellikle 4+4 pinli veya 8 pinli CPU güç konektörleri şeklinde gelir ve işlemcinin istikrarlı bir şekilde çalışmasını sağlar.
• Ekran Kartı Konektörleri: Eğer üst seviye ekran kartı kullanacaksanız güç kaynağınızda ekran kartının ihtiyaç duyduğu bağlantıyı desteklemesi önemli bir husustur. Bu tür ekran kartları genelde güç kaynağından ek bir kablo ile enerji ihtiyacı duyarlar. Ekran kartı tipine göre seçim yapmak önemlidir.

Bu bağlantı noktalarının güç kaynağının sağladığı gücü doğru şekilde dağıtarak her bileşenin güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak için uygun olması önemlidir. Bu nedenle bir güç kaynağı seçerken, sisteminizdeki tüm bileşenlerin uygun bağlantı noktalarına sahip olduğundan emin olmalısınız. Ayrıca güç kaynağının güvenilirliği ve verimliliği de göz önünde bulundurulmalıdır, çünkü uygun bağlantı noktalarına sahip olmak, sisteminizin performansını ve dayanıklılığını artırabilir.

Güç Kaynağı Seçiminde Garanti ve Destek

Güç kaynağı seçimi yaparken üreticinin sunduğu garanti süresi ve müşteri desteği önemli bir rol oynar. Güvenilir bir garanti kullanıcının ürünün kalitesine ve performansına olan güvenini artırır. Aynı şekilde, etkili bir müşteri desteği, olası sorunların hızlı ve etkili bir şekilde çözülmesini sağlar, böylece kullanıcılar güç kaynağıyla ilgili herhangi bir sorunla karşılaştıklarında güvende hissederler.

• Garanti Süresi: Güç kaynağının garanti süresi ürünün kullanıcıya ne kadar süre boyunca sorunsuz bir şekilde hizmet vereceğini gösterir. Uzun garanti süreleri üreticinin ürününe olan güvenini yansıtabilir ve kullanıcının güç kaynağıyla ilgili endişe duymadan uzun süre kullanmasını sağlar. Genellikle üst segment güç kaynakları daha uzun garanti süreleri sunar.
• Müşteri Desteği: Güç kaynağıyla ilgili herhangi bir sorun olduğunda etkili bir müşteri desteği büyük önem taşır. Üreticinin sunacağı hızlı ve profesyonel destek kullanıcının sorunlarını çözmesine yardımcı olabilir ve bilgisayar sisteminin kesintisiz çalışmasını sağlar. İyi bir müşteri desteği üreticinin güvenilirliğini ve ürün kalitesini yansıtabilir.
• Ürün Kalitesi ve Dayanıklılık: Güç kaynaklarının üretiminde kullanılan bileşenlerin kalitesi ve dayanıklılığı garanti ve müşteri desteği ile yakından ilişkilidir. Üst segment güç kaynakları askeri sınıf bileşenlerle üretilir ve PCB üzerinde koruyucu kaplama kullanır. Bu güç kaynağının nem, toz ve diğer dış etkenlerden kaynaklanan kısa devreleri önlemesine yardımcı olur ve güvenilirlik sağlar.

 ATX standartlarını biraz daha iyi anlamak için en son teknoloji ATX 3.0 versiyonunu detaylı olarak inceleyelim.

ATX 3.0 Standardının Tanıtımı ve Özellikleri

Günümüzde bilgisayar teknolojisi hızla ilerlerken donanım standartlarında da sürekli olarak yenilikler ve geliştirmeler görülmektedir. Bu kapsamda, bilgisayar güç kaynakları için önemli bir dönüm noktası olan ATX 3.0 standardı, teknoloji dünyasında büyük bir dikkat çekmektedir.

ATX 3.0 Standardı Nedir?

ATX, “Advanced Technology Extended” (Gelişmiş Teknoloji Uzatması) kısaltmasıdır. Bu standart bilgisayar kasası, anakart ve güç kaynağı gibi bileşenler arasındaki uyumluluğu sağlayan bir belgedir. ATX 3.0 standardı özellikle güç kaynakları için önemli değişiklikler getirerek bilgisayar sistemlerinin verimliliğini ve performansını artırmayı hedefler.

ATX 3.0 Standardının Özellikleri

ATX 3.0 Standardında Yer Alan Yeni Güç Konektörleri: ATX 3.0 standardı bilgisayar teknolojisinde güç kaynakları alanında önemli bir dönüm noktasını temsil eder. Bu yeni standart güç kaynaklarında kullanılan konektörlerde önemli değişiklikler getirerek, bilgisayar sistemlerinin daha verimli ve güçlü olmasını sağlar.

Yeni 12+4 Pinli Konektör: Özellikle ATX 3.0 standardı ekran kartları için yeni bir 12+4 pinli konektör tanıtır. Bu konektör önceki standartlardan farklı olarak daha yüksek güç gereksinimlerini karşılamak üzere tasarlanmıştır. Yeni kablo bağlantıları sayesinde güç kaynakları daha akıllı hale getirilmiş ve anakart ile ekran kartları arasında iletişim sağlayacak algılama sinyalleri göndermektedir.

İki İşlevli Sinyal: Bu yeni konektörlerin birincil işlevi PCIe kartından güç kaynağına kartın mevcut olduğuna ve 12VHPWR konektörüne düzgün şekilde bağlandığına dair bir sinyal sağlamaktır. Bu PCIe Gen 5.0 kartlarının gereksinimlerini karşılamak için önemlidir.

Kablo Sayısında Azalma: ATX 3.0 standardı daha az kablo karmaşası ve daha düzenli bir içyapı sağlar. Yeni konektörler ATX12VO standardını temsil eder ve daha etkili bir güç dağıtımını destekler.

ATX 3.0 standardındaki yeni güç konektörleri bilgisayar sistemlerinin güç kaynaklarının verimliliğini artırırken daha yüksek güç gereksinimlerini karşılamak için tasarlanmıştır. Bu daha güçlü ve performans odaklı bilgisayar sistemlerinin geliştirilmesine olanak tanırken, aynı zamanda enerji verimliliğini artırarak çevresel etkiyi azaltmayı amaçlar.

1. Kablo ve soket çeşitleri:

2. Yüksek Güç Kapasitesi: Yeni standarda göre güç kaynaklarının 450 watt’tan fazla güce sahip olması durumunda maksimum nominal kapasitesinin %200’üne kadar çıkmasına izin verilir. Bu daha güçlü ve performans odaklı sistemlerin desteklenmesini sağlar. Üst seviye ekran kartları ani güç tüketim sıçramalarına neden olabilmekteydi. Yeni güç kaynakları bu gibi durumlarla baş edebilmek için tasarlandılar. Özetle 1000 Watt bir güç kaynağının ihtiyaç halinde çok kısa bir süreliğine de olsa 2000 Watt bir güç sağladığı anlamına gelmektedir.

3. Daha İleri Ekran Kartı Desteği: ATX 3.0 standardı gelecek nesil ekran kartlarının daha iyi bir uyumluluk ve performans sunmasını amaçlar. Bu sayede, kullanıcılar daha yeni ve güçlü ekran kartlarını sistemlerine entegre edebilirler. Yeni sistemde tek bir kablo bağlantısı ile ekran kartlarına 600 Watt enerji desteği sunan bir teknoloji geliştirildi. Bunun yanında ayrı iletişim protokolü destekleyen kablolar ile ekran kartı ile güç kaynağının devamlı haberleşmesi ve daha iyi performans ile çalışmaları garanti altına alınmıştır.

4. Alternatif Düşük Güç Modları (ALPM): Yeni standart güç tüketimini daha da optimize etmek için alternatif düşük güç modlarına odaklanır. Bu modlar, bilgisayarın enerji verimliliğini artırır ve daha az güç tüketerek çalışmasını sağlar. Bilgisayarlar uyku moduna girdiklerinde daha az enerji harcarlar. Artık güç kaynakları ekran kartının talep ettiği gücü doğrudan ekran kartını kontrol ederek sağlayacağı için PSU’nun yüksek, ekran kartının düşük güçte olması durumunda ortaya çıkan enerji israfı da ortadan kalkmış oluyor. Ayrıca besleyemeyeceği ekran kartı bağlandığı için yanan güç üniteleri de artık aklımızdan çıkmış oluyor çünkü yeni PSU’lar bu durumda hiç devreye girmeyerek riski ortadan kaldırıyor.

5. Güç Kaynağı Ömrü ve Sertifikasyon: ATX 3.0 standardı güç kaynaklarının ömrü boyunca daha fazla açılıp kapanmasına izin veren özellikler sunar. Ayrıca, 80 Plus sertifikasyonuna ek olarak yeni bir sertifikasyon standardı olan Cybenetics sertifikasını da tanıtır. Bu sertifikalar, güç kaynaklarının verimliliğini, sessizliğini ve performansını değerlendirir. Ekim 2021 yılında çıkan ATX12V 2.52 sürümü ile Alternatif Uyku Modu (ASM) için her 180 saniyede bir (günde 480 kez) güç döngülerine dayanabilmesini sağlamasını gerektiriyor veya yılda 175.200 güç döngülerine dayanması gerekiyor.

Genelde güç kaynakları temiz enerji ve tasarruf konularında genişlemiştir. Yani bilgisayarların ihtiyaç duydukları voltajları istenilen düzeyde verebilmesi önemli bir konu iken bu işlemleri yaparken de daha az enerji harcamaları için değişikliklere gidilmiştir.

6.Çıkış Voltajları: Yeni teknoloji ile değişken voltajlardan dolayı farklı renklendirilmiş PSU kabloları da tamamen tarih oluyor. Artık 12 V sarı kablolar, 5 V kırmızı kablolar, 3.3 Volt yeşil kablolar diye ezberlemek gerekmiyor çünkü her şey 12 Volt!

7.PSU tamamen gücü kapalı durumda olsa bile devreye girme ve tam enerji sağlama süreleri eski standarda göre çok daha kısa hale getirilmiştir.

8.Yeni PSU’lar artık sessizlik standardı ile de gelmektedir ve gürültü sertifikası da bulunması şartı getirilmiştir.

9. Yeni ATX standardı ayrıca gelecek nesil ekran kartlarında herhangi bir kapanma veya farklı uyumluluk sorunlarının olmayacağını da garanti ediyor. Artık güç kaynağı ekran kartının güç sınırını ayarlayabilecek. Dolayısıyla ekran kartınız için en uygun güç kaynağını seçmek artık daha mühim bir hal aldı. Alternatif Düşük Güç Modlarının (Alternative Low Power Modes-ALPM) tasarım ve verimlilik gereksinimlerinde daha düşük güç tüketimine izin veren bazı değişiklikler de bulunuyor. Güç kaynağı, güç yeteneklerini PCIe kartına bildirecek, böylece güç sınırı buna göre ayarlanacak.10. Geleneksel olarak uyku modu (S3), güç tüketimini azaltmak için sistemi dakikalarca veya saatlerce kapatır. Ancak bu yaklaşım, bekleme modundan devam edilirken birkaç saniyelik bir gecikme ekler. Microsoft kısa süre önce, tıpkı telefonunuzun gözle görülür bir gecikme olmadan anında açılması gibi, anında açılma özelliğini PC’lere getiren Modern Sleep’i tanıttı. Modern Uyku, Intel’in tanımladığı Alternatif Uyku Modu özelliğini temel alır. Alternatif Uyku Modunu desteklemek ve sistem kararlılığını sağlamak için, bir güç kaynağının uykudan hızlı bir şekilde uyanması gerekir; bunu PSU’nun önyükleme zamanı olarak düşünün.